Без дөрес юлда!

— Мәсәлән, Башкортстан инде бүген үк ЮНЕСКОның геологик прог­рам­масының мөһим өлеше булган геопарк төзү буенча илдә беренче пилот проектын эшләүгә заявка әзерли башлады, — диде Сергей Лавров.

Халыкара хезмәттәшлекне үстерү мәсьәләләре 27 апрельдә Миланда үткән Италия-Русия төбәкара хезмәт­тәшлек форумында да игътибар үзә­гендә булды. Аерым алганда, анда машиналар эшләү һәм нефть химиясе, авыл хуҗалыгы продукциясе җитеш­терү һәм эшкәртү, сәламәтлек, туризм, спорт өлкәләрендә икеяклы хезмәт­тәш­лекне үстерү мәсьә­ләләре тикше­релде. Форум кысаларында махсуслаштырылган секция утырышлары һәм бизнес очрашулары да оештырылды. Италия-Русия төбә­кара хезмәттәшлек форумында чыгыш ясап, Рөстәм Хәми­тов Башкортстан Республикасы һәм Ломбардия төбәге бизнесы арасында эшлекле бәйләнешләр булдыру юнәле­шендә колачлы эш җәел­дерелүен сызык өстенә алды. Башкортстан Башлыгы билгеләвенчә, санкцияләр безнең ил өчен дә, Италия өчен дә файдага түгел.

— 2014 елда Италия һәм Башкортстан арасында товар әйләнеше күләме 1,5 миллиард евро булса, былтыр ул 530 миллион евро белән чикләнде. Шул исәптән, без Италиягә 500 миллион евролык продукция чыгарып, аннан республикага 30 миллион евролык продукция керде. Бу бик аз, — диде Рөстәм Хәмитов.

Башкортстан җитәкчесе билгелә­венчә, хәлне төзәтү өчен берлектәге предприятиеләр төзү мөһим юнәлеш булырга мөмкин. Бүген Башкортстанда Австрия, Германия, АКШ, Япония, Голландия белән берлектәге шундый предприятиеләр уңышлы эшләп килә. Кызганычка каршы, Италия инвесторлары әлегә бу исемлектә юк. Форумда Рөстәм Хәмитов Башкортстанда инвесторлар өчен барлык уңай шартлар ту­ды­рылуы, сәнәгатьтә дә, авыл ху­җа­лыгында да берлектә эшчәнлекне үстерү мөмкинлекләре зур булуы хакында җиткерде һәм Италия бизнесын республикага чакырды.

Соңыннан ул бу хакта фикерләре белән Италиянең II Sole 24 Ore радио­станциясенә интервьюсында да уртаклашты.

— Һичшиксез, Италия — Русия өчен дустанә ил. Без бизнесны, эшлекле бәйләнешләрне үстерергә телибез. Без хезмәттәшлеккә әзер, бу без­нең өчен кирәк. Евросоюз тарафыннан — безнең илгә, Русия тарафыннан Европа берлеге дәүләтләренә карата булган санкцияләрнең кире нәтиҗәләрен йомшарту һәм җиңү өчен безнең бөтен мөмкинлекләребез дә бар, — диде Рөстәм Хәмитов.

Башкортстан Башлыгы халыкара дәрәҗәдәге форумнарда билгеләгән мөһим бурыч-максатларны анык тормышка ашыру үрнәген исә Октябрьский шәһәренең “Альтернатива” пластмасса эшләнмәләре заводы мисалында күрергә мөмкин. 28 апрель­дә Русиядә пластмассадан халык куллануы товарлары җитештерүче әйдәп баручы предприятие эше белән Русия Президентының Идел буе федераль округындагы Тулы вәкаләт­ле вәкиле Михаил Бабич һәм Башкортстан Башлыгы Рөстәм Хәмитов таныштылар.

Заводның генеральный директоры Раил Фәхретдинов белдерүенчә, предприятиедә бүген импортны алыштыру буенча күләмле эш алып барыла. Бүген Русия базарында пластмассадан эшләнгән товарларның 80 проценты үзебездә җитештерелә. Бу җәһәт­тән завод 3500 төр изделие чыгара. Иң мөһиме шул — “Альтернатива” заводында җитештерелгән товарлар бүген Русия төбәкләренә генә таралып калмый, актив рәвештә БДБ, Европа берлеге дәүләтләре базарын да яулый. Ягъни бу яклап завод безнең җитеш­терүчеләрнең чит ил базарында катнашлыгын үстерү буенча республика Башлыгы билгеләгән бурычны тормышка ашыруга да анык өлеш кертә.

Үткән ел нәтиҗәләре буенча предприятие 3,1 миллиард сумлык продукция җитештергән. Производствога 700 миллион сумлык инвестиция салынган, бюджетка 400 миллион сумлык түләүләр кертелгән. Предприятиедә булганда җитәкчеләр производство белән танышты һәм импортны алыштыруга, әзер продукцияне экспортлауга бәйле көнүзәк мәсьәләләрне тикшерүдә катнашты. Гомумән, җитәкчелек билге­ләвенчә, заман шартларында эшләргә сәләтле һәм эшчәнлеге килә­чәк үсеш­кә юнәлтелгән пред­приятиеләр нәкъ шундый булырга тиеш.

Югарыда телгә алынган чаралар, нигездә, халыкара, төбәкара һәм тышкы икътисади бәйлә­нешләрне үстерү мәсьә­ләләрен үз эченә алса, 29 апрель­дә Мәскәүдә үткән Русиянең Төзелеш һәм торак-коммуналь хуҗа­лык министрлыгы коллегиясе утырышында шушы тармакка кагылышлы иң җит­ди мәсьә­ләләр үзәккә чыгарылды. Аерым алганда, Русия Хөкүмәте Рәи­сенең беренче урынбасары Игорь Шувалов, вице-премьер Дмитрий Козак, тармак министры Михаил Мень, төбәк башлыклары катнашлыгында үткән уты­рышта торак төзелешен үстерү, би­на­ларны мәгълүмати модельләш­терү технологиясен кертү, торак-коммуналь хуҗа­лык­та дәүләт-шәхси партнерлыгына юл яру, административ киртәләрне ки­метү, икътисади яктан нәтиҗәле проектлау мәсьәләләре турында сүз барды.

Үзенең чыгышында Дмитрий Козак тармак министрлыгы алдында авария хәлендәге торак проблемасын оператив хәл итү, күпфатирлы йортларны капиталь төзекләндерүгә җитди контроль булдыру бурычын билгеләде. Тармакка инвестицияләү өчен уңай шартлар тудыру, административ киртә­ләрне гамәлдән чыгару, техник көйләү мәсьәләләренең дә көнүзәк булуын сызык өстенә алды. Аерым игътибарны исә ул төзелештә смета норматив­ларының аңлаешлы һәм үтәкүренмәле булырга тиешлегенә юнәлтте.

Александр Мень исә тармактагы төп эшчәнлек йомгаклары белән таныштырды һәм агымдагы елга өстен­лекләргә тукталды. Аерым алганда, былтыр илдә 85 миллион квадрат метр торак төзелгән. Бу 2014 ел күрсәтке­ченнән 1,5 процентка күбрәк. Былтыр 1,1 триллион сумлык 692 мең ипотека кредиты бирелгән. Янә килеп, былтыр төзелештә техник көйләү һәм смета нормативлары системасын реформалаштыру буенча комплекслы программаны тормышка ашыру турында карар кабул ителгән. Аның буенча эш дәвам итә. Капиталь ремонт программасы да нәтиҗәле эшкә кушылган. Мөһим казанышларның берсе буларак Михаил Мень тармакка шәхси инвестицияләр агыла башлавын атады.

Үз чиратында, беренче вице-премьер Игорь Шувалов өч ел эчендә, дөнья­дагы иң яхшы тәҗрибәдән чыгып, тө­зе­лештә административ киртәләрне максималь дәрәҗәдә киметү бурычы куйды, капиталь ремонт өчен гражданнар акчалары белән Үзәк банк кагый­дәләре буенча идарә итү системасын эшләргә кушты. Беренче вице-премьер билгеләвенчә, гражданнар акчалары белән идарә итү үтәкү­ренмәле булырга тиеш.

Башкортстан Башлыгы Рөстәм Хәмитов, чыгышында утырышта билге­ләнгән бурычларны тормышка ашыру юнәлешендә республикада алып барылучы эш, безнең тәҗрибә белән таныштырып, бер үк вакытта тармак өчен җаваплы федераль җитәкчелеккә үзе­нең теләк-тәкъдимнәрен дә җит­керде.

— Утырышның игътибарын шушы мәсьәләгә дә юнәлтер идем: әйдәгез, тармак министрлыгы һәм төбәкләр арасында язышулар, документлар белән алмашу күләмен кыскартуга ирешик. Югыйсә, кәгазьләрнең, отчет-документ­ларның очы-кырые юк. Безгә моңардан китәргә вакыт дип саныйм, бүген заманча җәмгыятьтә яшибез ләбаса. Бу юнәлештә безгә заманча мәгълүмат технологияләреннән нәтиҗәле файдаланып эш итәргә кирәк, — диде Рөстәм Хәмитов.

Йомгаклап, нәрсә әйтергә була? Күренүенчә, Башкортстан ил күләмен­дәге мәсьәләләрне тикшерүдә дә, халыкара һәм дәүләтара эшчәнлектә дә көннән-көн зуррак урын ала бара. Бу, үз чиратында, безгә абруй һәм мәр­тә­бә генә өстәп калмый, төбәкнең илкүләм һәм дөньякүләм аренада тот­кан урыны ныгуга, аның социаль-икътисади үсеш күрсәткечләре яхшыруга да булышлык итә. Бүгенге хәл-шартларда монысы бигрәк тә мөһим әһә­мияткә ия. Русиянең Төзелеш һәм торак-коммуналь хуҗалык министрлыгы коллегиясе утырышындагы чыгышында Башкортстан Башлыгы Рөстәм Хә­митов билгеләгәнчә, без дөрес юлда!