“Бәллүр төн” һәм “Кырылган витриналар төне” дип исемләнгән вакыйгалар барышында Германия, Австрия һәм Чехословакиядә 90нан артык яһүд үтерелә, соңыннан ачыклануынча, моңа өстәп, бу милләтнең 30 меңнән артык вәкиле концлагерьларга озатыла, синагогалар яндырыла, яһүдләрнең кибетләре җимерелә.
Әйтергә кирәк, Германия нацистларының әлеге башбаштаклыгына Европа илләренең бу чараларга битарафлыгы аркасында юл куела, монысы инде 6 миллионлап яһүд кешесенең юк ителүенә китерә.
Әлеге истәлекле датаның һәр елны даими рәвештә билгеләнүе фашизм һәм расизмга каршы көрәшнең бер төре булып тора. Кызганычка каршы, тарихтан нәтиҗә ясалмаганлыгына шаһитбыз. Хәзерге шартларда милли шовинизм террорчылык сыйфатында сугышчан низагларга юл ача. Җитмеш ел элек яһүдләр кыйратылса, хәзер башка милләтләргә куркыныч яный. Дөньяның күп кенә кыйтгаларында милләтчелек, антисемитизм һәм расизм күренешләре артуы шул хакта сөйли.