Тормышыгыз юзабилити булсын!

Бүгенге заман компьютерга корылган. Кайчак эш белән төрле оешмаларның, уку йортларының, хаки­мият­ләр­нең сайтына керер­гә туры килә. Кайбер сайт­ларның катлаулылыгына таң калган чаклар еш була. Ирек­сездән, аны гади генә, аңлаешлы итеп эшләп булмыймы икән, дип уйлыйсың. хәзер җиде яшьлек бала телефонда, компьютерда бездән яхшырак сукалый. Үземнән чыгып беләм, чөнки еш кына алты яшьлек улыбызга мөрә­җәгать итә­без. Күптән түгел миңа яңа телефон бүләк иттеләр, кая инде андагы төймәләрне, функция­ләрне аңлап бете­рү! “Улым ватсаппка кереп бир әле!”, “В контакте”ны телефонга күчер әле”, “будильникны куй әле!” — дип аңа мөрә­җәгать итәм. Бу, күрәсең, техник прогресс белән бәйледер. Әмма башлангыч сыйныфларда счет төймә­ләрендә санаган безнең буын бар бит әле. Һәм безнең өчен менә шушы гадиләштерү ки­рәк тә инде.

Юзабилити көне 2005 елдан бирле ноябрь аеның икенче пәнҗешәмбесендә билге­ләнелә. Әлеге көннең төп девизы: “Гадилеккә омтыл!” Аеруча бу девиз дизайнерларга, проектлаштыручыларга, компьютер технологиясе белгеч­ләренә кагыла. Алар һәр кулланучыга аңлаешлы булырлык техника һәм программалар булдыру өчен тырыша.

Юзабилити турында сөй­ләш­кәндә, телнең чисталыгы турында да әйтеп китми булмый. Чөнки бире­дә дә гади­ләш­терү кирәк, минемчә. Кайбер ашханә­ләргә керсәң, бер урыс ашы да юк, атамаларына карап, бу нәрсә икән дип торасың. Мин бервакыт шулай скрэмбл сорадым, алдыма куырылган йомырка китереп куйдылар. Ә “крепы” дигән­нәре, коймак булып чыкты. Бәхәсләш­мим, чит ил сүзлә­ренең безнең кулланышка кереп, инде “үзебезнеке” булып бет­кәннәре бик күп. Бәлки, берәр вакыт “Синергия”, “скрэмбл “лар да шулай ук якын булып китәр, кем белә.

Хәер, төп темадан бераз тайпылдык бугай. Әйе, без гадилек яклы — чөнки гади икән, димәк, аң­ла­шыла, аның белән куллану яхшырак нәтиҗә бирә дигән сүз. Шуңа да барыгызны да юзабилити көне белән котлап, гадилек һәм нәти­җә­лелек теләп калабыз!