Боҗралар сере

Намибия көтүлекләре миллионнарча серле түгәрәкләр белән капланган. Бер түгәрәкнең зурлыгы унике метрга кадәр җитәргә мөмкин. Бик югарыдан караганда, әлеге урыннар Ай ландшафтына охшап тора. Түгәрәкләрнең өстендә үсемлек-фәлән юк, аның каравы, читләрендә яшеллек, боҗра булып, яхшырак үсә. Җирле халык аларны илаһи затларның эзе дип уйлый, я булмаса, алар җир асты аждаһасының сулыш алуыннан пәйда булган дип ышана.

Галимнәр, түгәрәкләрнең серен белергә теләп, берничә дистә ел тикшеренүләр алып барган. Үлән катламы астан күтәрелгән газ сәбәпле яки су өчен көрәш нәтиҗәсендә юкка чыга, дигән фаразлар була. Туфракта яшәүче термитларны да “гаеплиләр“. Ләкин соңгы гипотеза, артык фантастик булып тоелу сәбәпле, кире кагыла.

Ниһаять, табышмак чишелгән. Принстон университеты галимнәре компьютер модельләрен кулланып тикшеренүләр үткәрә һәм аның нәтиҗәләрен дөньяда иң билгеле гыйльми журналларның берсе “Nature”да бастырып чыгара. Ком термитлары, корылык шартларында дым эзләп, үлән тамырларын кимерә икән. Термитлар, билгеле булуынча, зур-зур колонияләр белән яши. Юлларында кечкенәрәк, хәлсезрәк колония очрый икән, ул юк ителә. Ә инде көч нисбәте тигез булса, алар бер-берсенең мәйданына кермәскә тырыша, шул сәбәпле, җир өстендәге пеләш түгәрәкләр үзара кушылмый. Көчленеке – замана, дими ни диясең!

Читайте нас:

Теркәлү саны: 2019 елның 24 маендагы Эл сериясе № ФС 77-75682.

Басманың яшь категориясе 12+

___________________

Сетевое издание «KizilTan» зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР)

Регистрационный номер: серия Эл № ФС 77-75682 от 24 мая 2019 г.

Возрастная категория издания 12+

Гамәлгә куючылары: Башкортстан Республикасы Матбугат һәм киңкүләм мәгълүмат чаралары агентлыгы, Башкортстан Республикасының “Республика Башкортостан” Нәшрият йорты дәүләт унитар предприятиесе.

____________________

УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».

Баш мөхәррир Фаил Камил улы Фәтхетдинов.

Кабул итү бүлмәсе телефоны: 8 (347) 272-13-61.

___________________

Главный редактор: Фатхтдинов Фаил Камилович.

Телефон приемной: (347) 272-13-61.

Телефон

8(347)272-13-61

Электрон почта

kyzyltan@mail.ru

Адресы

450079, Уфа шәһәре, Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 13 нче йорт

Реклама хезмәте

8(347)272-62-27

Хезмәттәшлек

8(347)272-62-27