-16 °С
Болытлы
VKOKTelegramMaxБөек Җиңүгә - 80 ел
Барлык яңалыклар
Милләт
21 декабрь , 13:20

Тел булса — ил, ил булса, милләт яшәр!

Башкаланың Октябрь районында яшәүче милләтпәрвәрләр быел башкарылган эшләргә йомгак ясады.

Тел булса — ил, ил булса, милләт яшәр!
Тел булса — ил, ил булса, милләт яшәр!
Яңа ел алдыннан башкарылган эшкә йомгак ясау, киләчәккә планнар билгеләү гадәткә кергән. “Башкортстан татарлары конгрессы” иҗтимагый оешмасының шәһәр һәм район бүлекчәләрендә дә бу уңайдан җыелышлар үтә. Шушы көннәрдә Уфа шәһәренең Октябрь районы бүлекчәсе активы күпсанлы кунаклар катнашлыгында 1нче китапханәгә җыелып, башкарылган эшләргә йомгак ясады һәм алдагы елга эш планын билгеләде, шулай ук Идарәнең җитәкчесен һәм яңа составын сайлады.

Чарада республиканың Дәү­ләт җыелышы-Корылтай депутаты, “Башкортстан татарлары конгрессы”ның Башкарма комитеты рәисе Заһир Хәкимов, аның урынбасары Зәлия Ахунова, Октябрь районы хакимиятенең мәдәният һәм мәгариф бүлекләре, шулай ук башка татар иҗтимагый оешмаларының җитәкчеләре катнашты.
Чараны Уфа шәһәренең Октябрь районы бүлекчәсе җитәкчесе Илмир Шәйбәков алып барды. Чыгыш ясау­чыларның һәммәсе дә телебезне, тарихыбызны, мәдәни мирасыбызны саклау буенча башкарылган эшләргә тукталып үтте.
Заһир Хәкимов үзенең чыгышында алдагы елның “Русиядә халыклар бердәмлеге елы” буларак игълан ителүен, бу уңайдан республикабызда яшәүче халыкларның рухи һәм мәдәни мирасын саклауга юнәлтелгән проектларны тормышка ашыру, милли гореф-гадәтләрне, йолаларны һәм һөнәрчелек эшен тергезү һәм үстерү мөһим бурычларның берсе булып торуын билгеләде. Шулай ук, бу өлкәдәге эшчәнлекнең яшь буынны ватан­пәрвәрлек рухында тәрбияләүгә, аларда үз тарихына һәм мәдәниятенә карата горурлык хисе уятуга ярдәм итүен ассызыклады. 1997 елда төзелеп, шушы юнәлештә эш алып баручы “Башкортстан татарлары конгресссы” иҗтимагый оешмасының бурычлары һәм планнары турында да сөйләп үтте, муниципаль районнардагы бүлек­чәләрнең актив эшләвен билгеләде һәм Уфа шәһәрендәге оешмаларның да эшчәнлеген җан­ландыру мө­­һ­и­м­леген ассызыклады.
Тел – милләтнең тоткасы, дибез. Аны саклау юнәлешендә иҗтимагый оешмалар дәүләт белән бергә эшләргә тиеш, шул очракта гына тиешле нәтиҗәгә ирешеп була. Әлеге чарада Уфа шәһәренең Октябрь районы мәгариф бүлеге мөдире Гүзәл Адуллина мәгариф өлкәсендәге эш­чәнлеккә, казанышларга байкау ясады.
— Районның мәгариф өлкәсендә “Башкортстан Республикасы телләре турында” Законны тормышка ашыру буенча максатлы эш алып барыла. Мил­-ләтләр арасындагы дуслыкны ныгыту, милли үзенчәлекне сак­лауның төп факторы – ул туган телләрне өйрәнү. Бу уңайдан районның мәгариф учреж­ден­и­еләрендә башкорт, татар, мари, яһүд телләрен өйрәнү оештырылган. Биредә 21 мәга­риф учреждениесе, шул исәптән 1 гимназия, 4 лицей, 16 мәктәп эшчәнлек алып бара. Шулай ук, биләмәдә милли шәһ­әр мәктәп­ләре – 84нче Татар гимназиясе һәм 136нчы Башкорт лицее урнашкан. 11 гомуми белем бирү мәктәбендә туган тел буларак татар теле һәм әдәбиятын укыту оештырылган. Агымдагы елда 1200гә якын татар баласы үз туган телен өйрәнә, — дип бил­геләде Гүзәл Мәснәви кызы, укытучыл­арның һәм укучыларның уңышларына, укы­ту процессын яхшыр­туга, балалар­ның сәләт­ләрен үстерүгә бәйле оештырылган чараларга тукталып.
Гүзәл Мәснәви кызы билгеләвенчә, укучылар саны арткан очракта да, мәгариф учреждениеләрендә туган телләрне өйрәнү, балаларга сыйфатлы белем бирү өчен мөмкинлекләр дә, шартлар да, укытучылар да җитәрлек. Димәк, бу очракта ата-аналар белән даими эшчәнлек алып барырга, туган телнең әһәмиятен аңлатырга кирәк, бу — туган телебезне саклау һәм үстерү юлында мөһим адым, дигән фикерләр һәм тәкъдимнәр яңгырады.
Мәдәният бүлеге җитәкчесе Наталья Каратаева Уфа шәһәренең Октябрь районында яшәүче татар халкының рухи-мәдәни ихтыяҗларын канәгатьләндерүгә юнәлтелгән мөмкин­лекләр һәм чаралар турында сөйләде. Аларны барлап, Наталья Сергеевна 2019 елдан бирле Нагаево мәдәният йорты каршында уңышлы эшләп килүче “Хәзинә” татар вокал ансамблен дә телгә алды һәм аның барлык чараларның чагу бизәге булуын билгеләде, шулай ук хәйрия концертлары оештырудан тыш, конкурсларда уңышлы катнашуларын ассызыклады.
“Нур” татар дәүләт театрының да әлеге район биләмәсендә урнашуы зур әһәмияткә ия. Театр артистлары да, үзләренең төп эшчәнлегеннән тыш, китапханәләрдә һәм башка урыннарда оештырылган чараларда актив катнаша. Милли оешмаларга да төрле чаралар үткәрү өчен мәйданчыклар белән проблемалар юк. Китап­ханә­ләр­дә иҗади шәхесләр белән үткәр­елгән бихисап чаралар – шуның ачык дәлиле. Әйткәндәй, китап­ханәләрдә татар телендә укырга теләүчеләрнең ихтыяҗлары тиешенчә канәгать­ләндерелә. Үз чиратында, “Башкортстан татарлары конгрессы” да, мөмкин­лекләр табып, мәктәп­ләрне — дәрес­лекләр, китап­ханәләрне милли әдәбият белән тәэмин итеп тора. Әйткәндәй, әлеге чарада Заһир Хәкимов 122нче балалар бакчасындагы татар төркеменә “Әл­лүки” журналын яздырып бүләк итүен билгеләде.
Татар хатын-кызларының “Сәхибҗамал” оешмасы җитәкче­се Зөһрә Исламова, “Татар морзалары мәҗлесе” оешмасыннан Венера Кудашева, Башкортстан Республикасы мөслимәләре оешмасы җитәк­чесе Розалия Халикова, җырчы, композитор, “Туган тел” каналындагы “Тургай” һәм “Сәләт” проектлары авторы Лилия Вахитова, автор-башкаручы, композитор Гөлфия Шәвәлиева, 84нче Татар гимназиясе педагогы, Башкорт­станның атказанган укытучысы Айгөл Ахунова, Уфа сәнгать-гуманитар кол­леджының зәркән­челек эше буенча укытучысы Ландыш Ахунова, Башкортстан татарлары конгрес­сының Дим районы бү­лек­чәсе җитәкчесе Рәмилә Әхтәмова эшчәнлекләре турында сөйлә­деләр һәм фикер­ләре белән уртаклаштылар. “Нур” татар дәүләт теат­ры актрисасы, Башкорт­станның халык артисты Гөлназ Мөхәммәдиева, “Нур” балалар студиясенең сәнгать җитәкчесе Айгөл Юлъякшина, үзләренең тәрбия­ләнүче­ләре белән килеп, чараны тагын да ямьләп җибәр­деләр. Балалар­ның туган тел­ләрендә зур осталык белән шигырьләр сөйләве, җырлавы күңелләрне иркәләде.
Йомгаклау җыелышында бүләкләү мизгелләренә дә урын булды. Милли хәрәкәттә актив эшләүчеләргә, әлеге чараны оештырырга ярдәм итүчеләргә “Башкортстан татарлары конгрессы”ның Мактау грамоталары һәм бүләкләре тапшырылды.
Җыелыш бик эчтәлекле булды, җанлы барды. Кунакларның чыгышларыннан соң җыелучы­лар үзләрен кызыксындырган сорауларын бирде һәм аларга җавап алды, шулай ук теләк-тәкъдимнәрен дә җиткерде.
Чара ахырында Идарәнең яңа составы һәм җитәкчесе сайланды. Җыелучылар, эш­чән­лекне шулай ук уңышлы алып баруга ышаныч белдереп, җи­тәкче­лек дилбегәсен бертавыштан Илмир Шәйбәков кулына тапшырды.
Күркәм йола буенча, җыел­ыш бергәләп “Туган тел” җырын башкару белән тәмам­ланды һәм күңелләрдә якты эз калдырды. Бу җыр, безнең тарихыбызны, гореф-гадәт­ләре­без­не чагылдырып, бердәмлек һәм дуслык символы булып тора. Аны башкарганда һәркай­сыбыз үзенең тамырларына, милли мәдәният­енә якыная, рухи көч ала.
Әлеге җыелыш, үзенең максатына ирешеп, катнашучылар арасында уңай тәэссоратлар калдырды. Биредә күтәрел­гән мәсь­әләләр, әйтелгән фикер­ләр ки­­-
л­ә­­чәк­тә яңа башлангычларга да этәргеч бирер дип ышанасы килә.

Эльвира ЯМАЛЕТДИНОВА, "Кызыл таң"ның үз хәбәрчесе.
Автор фотолары.


Автор: Эльвира Ямалетдинова
Читайте нас