+12 °С
Яңгыр
Гәзиткә язылуVKOKTelegram
Барлык яңалыклар

Яшел хәзинәбезгә куркыныч яный!

Башкортстан урманнарында янгынга каршы катгый режим саклана.

Яшел хәзинәбезгә куркыныч яный!
Яшел хәзинәбезгә куркыныч яный!
“Экология” гомумдәүләт проекты кысаларында тормышка ашырылучы “Урманнарны саклау” федераль проекты буенча быел Башкортстанда зур эшләр башкарыла. Мөһим дәүләт программасы бер үк вакытта табигый байлыгыбызны сакларга гына түгел, ә “яшел калканыбыз”ны республика икътисады мәнфәгатьләрендә нәтиҗәле файдаланырга да ярдәм итә.
Бу турыда күптән түгел республика Хөкүмәтендә үткән оператив киңәшмәдә Башкортстан Башлыгы Радий Хәбиров белдерде.
Гомумдәүләт проекты тармак алдындагы көн кадагында торган бурычларны хәл итәргә, урманнарыбызны саклау юнәле­шендә җитди эш алып барырга мөмкинлек бирде. Әлеге проект кысаларында урман хуҗалыгына яңа махсус техникалар сатып алынды. Язгы айларда, шулай ук, республика буенча
1,5 миллион төп яшь үсенте утыртылуы да “Урманнарны
саклау” проектындагы мәртәбәле чара буларак билгеләнде.
Ә инде ике ай элек кенә урман янгыннарына каршы көрәшү өчен федераль проект кысаларында яңа техника сатып алынуы, гомумән, урман янгыннары котырынган быелгы җәйдә тоемлы ярдәм булды.

Республикада язын һәм көзге айларда яшь үсентеләр утырту матур традициягә әве­релде. Урман хуҗалыгы министрлыгы башкортстан­лы­ларның мондый активлыгын ел саен күтәреп ала һәм төрле чаралар белән булышлык итә. Быел Бөек Ватан сугышы башлануның 80 еллыгы уңаен­нан “Хәтер бакчасы” дигән Халыкара акция игълан ителде. Чарага 24 апрельдә — Башкортстанда экологик чаралар башланган көнне старт бирелде. Тармак министры Марат Шәрә­фет­динов сүзләренә караганда, 15 майга кадәр дәвам иткән акция кысаларында муниципаль районнарда һәм урманчылыкларда барлыгы 1,5 миллион төп агач утыртылган һәм әлеге чарада 160 меңнән күбрәк кеше катнашкан. Белорет, Кырмыскалы районнарында утыртылган яшь агачлар 51,6 — 50,6 мең данәгә җитсә, Зилаер, Бөрҗән, Борай һәм Ишембайда 30 меңнән артып киткән.
— Гомумдәүләт проекты республи­кабызның болай да гүзәл табигатен тагын да матуррак итәргә мөмкинлек бирде, — ди Марат Искәндәр улы. — Әлеге проект кысаларында бүленгән 162,3 миллион сумның 69 миллион сумы урманнарны тергезү чараларына юнәлтелде. Без язгы айларда ук урман­нарны ясалма тергезү һәм утырту буенча билгеләнгән планның 90 процентын үтәдек. Бу эш еллык план буенча 6910 гектарда каралган булса, башкарылганы инде 6300 гектарга җитте. Фәкать май­ның беренче көннә­реннән үк эссе һава торышы саклану гына яшь үсентеләр утыртуны дәвам итүне туктатты.

Белешмә. Тармак министрлыгы тарафыннан кабул ителгән документка ярашлы, ябык тамыр системасы белән булган чәчкен (яшь үсентеләр) 2022 елдан башлап 5 миллион данә таләп ителә башлаячак. Быел республика урманчылары үз көчләре белән гомум мәйданы 5,3 мең квадрат метр булган 21 теплица төзегән. Анда барлыгы 2 миллион төп чәчкен үстерелгән. Гомумән, гомум­дәү­ләт проекты кысаларында кабул ителгән программага ярашлы, быел республикада урманнарны тергезү белән бәйле чаралар 14,5 мең гектарда, ягъни узган елда киселгән мәйдан­нардан күбрәк күләмдә башкарылачак.


— “Экология” гомумдәү­ләт проекты буенча быел республика Урман хуҗа­лыгы министр­лыгының техник базасын ныгыту юнәле­шендә дә күләмле эш баш­карылды, — ди министр­лыкның бүлек начальнигы Айрат Ис­кән­дәров. — Май ахырында урманчылыкларга 33 берәм­лек махсус урман хуҗалыгы һәм янгыннар белән көрәш техникасы, шулай ук, 45 бе­рәмлек төрле җиһаз­лар тапшырылды. Яңа техника федераль бюджет исәбенә сатып алынды. Шул рәвешле, быел тармак­ның урман янгыннарына каршы көрәш техникалары белән тәэмин ителеше 89 процентка җитәчәк. Федераль дәрә­җәдәге мондый ярдәм­не без Башкортстан урманнарын саклау һәм тергезү юнәлешендә мөһим адым дип кабул итәбез.
Мәгълүм булуынча, “Экология” го­мумдәүләт проекты кысаларындагы “Урманнарны саклау” проекты буенча, Башкортстанда быел урман янгыннары аркасында килгән зыян күләмен 17,3 миллион сумнан арттырмау бурычы куелды.
Кызганычка каршы, быел яз ахыры һәм җәйнең тәүге айлары аномаль эсселеге белән зур сынаулар тудырды. Русиянең Урман хуҗалыгы министрлыгы, мәсәлән, июль башында ук ил­нең 28 төбәгендә урман янгын­на-рының, башка еллар белән чагыштыр­ганда, ешрак күзәтеләчәге турында кисәтте. Идел буе федераль округында әлеге исемлектә Башкортстан да бар. Федераль мониторинг хезмәте, атап әйткәндә, рес­публикабызның көньяк-көнчыгыш һәм безгә якын булган Ырынбур өлкәсенең көнчыгыш билә­мә­ләрендә урман янгыннары куркы­нычының зур булу ихтималлыгы турында хәбәр итте.
Республика урман хуҗалыгы министры приказына ярашлы, 5 июльдән 25 июльгә кадәр Әбҗәлил, Баймак, Белорет, Бөрҗән, Зианчура, Зилаер, Күгәрчен, Учалы һәм Хәйбулла районнарындагы урманнарга керү, шулай ук, транспорт белән керү чикләнә.
Узган атнада республика урманнарында урман янгыннарын кисәтү һәм аңа каршы көрә­шү белән бәйле мәсьә­ләләр Хөкүмәт­тә үткән оператив киңәш­мәдә каралды. Чарада билге­лә­нүенчә, хәл аеруча катлаулы булып кала. Министр Марат Шәрәфетдинов бел­де­рүенчә, июльнең тәүге ункөнле­генә урман фондындагы быелгы янгыннар са­ны узган елгы күрсәткечтән 4,5 тапкырга диярлек артыграк күзә­телә, ягъни гомум мәйданы 2323 гектардагы урман янгыннары саны 205кә җит­кән. Күрелгән зыян якынча 3,1 миллион сум тәшкил итә.

Белешмә. Янгыннарны аның беренче минутларында ук сүндерә башлау мө­һим. Вакытны югалту тагын да күбрәк көч, техника та­ләп итәчә­ген онытмаска кирәк. Биеклеге бер метрдан артмаган ялкын 200-400 градустагы эсселек белән сәгатенә бер километр тизлектә яңа территорияләрне ялмый бара.


Олег Төхвәтуллин.

 

Автор:Гөлия Мөгаллимова
Читайте нас: