-10 °С
Болытлы
VKOKTelegramБөек Җиңүгә - 80 ел
Барлык яңалыклар
Җәмгыять
8 февраль 2021, 16:40

Ветеран бүген дә егетләр кебек!

Башкортстан Башлыгы Радий Хәбиров агымдагы елга Юлламасында республиканың күп кенә күренекле кешеләре арасында 94 яшьлек сугыш ветераны, II дәрәҗә Ватан сугышы ордены кавалеры, Бәләбәй шәһәренең шәрәфле шәхесе Габд­рәүф Гәрәевның шәхесенә, аның каһарманлык, ватанпәр­вәрлек үрнәгенә аерым игътибар юнәлтте.

Башкортстан Башлыгы Радий Хәбиров агымдагы елга Юлламасында республиканың күп кенә күренекле кешеләре арасында 94 яшьлек сугыш ветераны, II дәрәҗә Ватан сугышы ордены кавалеры, Бәләбәй шәһәренең шәрәфле шәхесе Габд­рәүф Гәрәевның шәхесенә, аның каһарманлык, ватанпәр­вәрлек үрнәгенә аерым игътибар юнәлтте.

Габдрәүф Сәлахетдин улы Гәрәевны хәрби хезмәткә 1943 ел ахырында алалар. Аңа 17 яшь була. Бу вакытка сугышта әтисе һәм абыйсы Мөнәвир дә була. Егеттә техникага мәхәббәт армия­дә туа. Крестьян гаилә­сеннән чыккан, гомергә машина күрмәгән егетне танкистлыкка укырга җибә­рәләр. Биредә ул иң яхшы курсантлар исәбендә була. Укуын тәмамлагач, хәрби часть вәкил-лә­ре аны беренчеләрдән булып, Көнбатыш Белоруссиягә озаталар.
Фронтка киткәндә ул абыйсы белән күрешә алачагын фаразлый да алмый, әмма 1943 елның җәендә алар Варшава юнәле-шендә очраша. Туганнар ике сә-гатькә якын аралашырга өлгерә. Бәхеткә, сугыштан әти­ләре дә, Габдрәүф белән Мөнәвир дә исән-сау кайталар. Габдрәүф өчен сугышта иң авыры – урыс телен бел­мәү була. Бәләбәй районының Мәтәүбаш авылында туып-үскән егет әкренләп бу авырлыкны да җиңеп чыга. Сугышта ул танк эки­па­жының механик-йөртүчесе була. Беренче сугышчан чыныгуны Варшава янында ала.
– Танк үз юлында барысын да кыра, изә торган көчле, код­рәтле корал, ләкин аның эчен-дәге экипаж бик якланмаган. Чөн­ки снаряд яки граната тигән очракта, танктан мөстәкыйль рә­вештә чыгып булмый. Шуңа фронтовиклар аны “тимер кабер” дип атый иде. Экипажның хәле коман­даның көйле булуына бәйле. Минем вазыйфаларга хәрби маши­наның маневрлыгын тәэмин итү, хәрби тәртиптә урын сайлау, су­гыш алып бару өчен иң яхшы шартлар тудыру керә иде. Иң кызу сугышларның берсе Польша башкаласы Варшавадан 35 чакрым ераклыктагы Радзымин шә-һәре янында фашистларның танк дивизияләренә каршы алыш булды. Анда немецларның “Викинг” һәм “Үле баш” дип аталган диви­зияләре катнашты. Бу “иттарт­кыч”­та яраланып һәм контузия алып булса да исән калдым, – дип искә ала Габдрәүф Сәла­хетдин улы.
Хәрби тарихчылар мәгълү­матларына караганда, әлеге бә­релештә 200 меңгә якын совет солдаты һәлак булган. Габдрәүф Гәрәев идарә иткән “Т-34” танкына да ядрә тиеп, ут каба, ул аннан үзен ничек чыгаруларын да хәтер­ләми. Госпи­тальдә генә аңына килә.
Яраланган, умыртка сөяге зыян күргән, кабыргалары сынган Габдрәүф Гәрәев авыр контузия белән берничә ай Минскида дәва­ланып, Җиңүне дә шунда каршылый. Сугыштан соң Белоруссиядә 157нче бригада составында танкка каршы орудие командиры була. Анда да тыныч булмый, сугыштан соңгы елларда Көнбатыш Ук­раина территориясендә генә түгел, Белоруссиядә дә бандера­чылар хәрәкәте көчәя. Фашист-ларны җиңгән күп кенә егет һәм кызлар бандерачылар кулыннан һәлак була. Габдрәүф Гәрәев 1951 елда гына туган авылына әйләнеп кайта. Хәзер ул Бәләбәй шәһәрендә яши, аңа 94 яшь.
Бөек Ватан сугышы ветераны гомер буе сугышта йөргән легендар “Т-34” танкын сагынып яши. Ниһаять, ул хыялы да тормышка ашты. Узган ел Башкортстан Хөкү-мәте ярдәме белән ул Ырынбур өлкәсенең Тоцк полигонында булды. Анда ул мотоукчылар бригадасы танклары экипажлары һәм Казан югары танк команда училищесы курсантлары белән хәрби укуларда катнашты. Габдрәүф Сәлахетдин улы өчен хәрби часть буйлап экскурсия оештырдылар, шлемофон бүләк иттеләр. Инструктаждан соң ветеран үзенең күп­тәнге хыялын тормышка ашырды – танк штурвалы артына утырып, йөртеп карады, аның сугышчан мөмкинлекләрен бәя­ләде. Ул моны Бөек Ватан сугышында Җиңүнең 75 еллыгына иң яхшы бүләк дип саный. Полигонда Габдрәүф Сәлахетдин улы шулай ук танклар экипажлары белән хәрби атышуны карады, хәрби хезмәт­кәрләр алдында чыгыш ясап, һәрвакыт Ватанга тугрылыклы булырга чакырды һәм танк полигонына бару мөмкин­леге өчен рәхмәт белдерде. Бу уңай­дан Башкортстан Башлыгы Радий Хәбиров социаль челтәр­ләрдә ветеранга соклануын белдереп, шулай дип язып чыккан иде:
“Менә бу чын герой! Хәтере-гездә булса, берничә ел элек без­нең ветеран Габдрәүф Сәлахет­дин улы Гәрәев Караиделдә.
“Т-34” танкын йөртеп кайткан иде. Быел ул Ырынбур өлкәсенең Тоцк полигонында “Т-72” хәрби машинасын сынап карады. 93 яшьлек ветеран үзе танк белән идарә итте һәм аның техник мөмкин­лекләрен бәя­ләде. 15 минут дәвамында танк белән идарә итеп, үзенең яшьлеген искә тө­шерде. Менә шундый актив, шат күңелле, энергияле ке­шеләрдән үрнәк алырга кирәк!” – дип язды Радий Хәбиров “Фейсбук”тагы битендә.
Бөек Ватан сугышы ветераны Габдрәүф Гәрәев һаман да машина йөртә. Аның шоферлык стажы – 75 елдан артык. Бу вакыт эчендә ул юл хәрәкәте ка­гыйдәләрен бозган өчен бер тап­кыр да штрафка тарттырылмаган.
Мондый пөхтә һәм тәртипле кешене аңлау өчен Габдрәүф Сәлахетдин улында кунакта булу да җитә. Аның йортында һәрчак тәртип, чисталык хөкем сөрә, һәр нәрсә үз урынында. Хуҗалык бе­лән Габдрәүф Гәрәев мөстәкыйль идарә итә. Хатыны күптән мәрхүм инде. Ветеран ялгыз яши. Үзе ризык әзерли, юа, җыештыра, бакчада яшелчә-җимеш үстерә, азык-төлек алырга да кибеткә үзе йөри. Габдрәүф Гәрәевның ике кызы һәм улы, 19 оныгы һәм оныкчыгы бар. Алар кунакка килгәндә, иркен йортта алма төшәр урын да калмый.

Мөнир Мәхмүтов.
Читайте нас: