0 °С
Болытлы
Барлык яңалыклар
Төрлесеннән
25 Май 2021, 12:16
"Яңгыр теләү" йоласыннан соң коеп яңгыр яуды
Авылдан берничә чакрым гына читтә урнашкан авылларда яумаган ул яңгыр.
Яңгыр теләү - татар халкына хас йола. Гасырлардан гасырларга, буыннан-буынга, әби-бабалардан әти-әниләргә, әти-әниләрдән балаларга үзләренең борынгы бәйрәмнәрен, гореф-гадәтләрен, йолаларын югалтмыйча тапшырып килгән, һәм алар, күпмедер дәрәҗәдә үзгәреп, югалып бетә язып, безнең көннәргә дә килеп җиткән. Яңгыр теләү йоласы да, кайбер район-авылларда бөтенләе белән югалып бетсә дә, кайбер урыннарда хәзерге көнгә кадәр сакланып калган һәм бик матур йола буларак үткәрелә.
Үткәрү тәртибе
Бу йоланы үткәрү формасы ягыннан төрле. Йоланы ирләр дә, хатыннар да, картлар һәм бала-чагалар да башлап йөрергә мөмкин. Йола корылык елларында аеруча акуталь. Авыл халкы җыелышып Аллаһтан яңгыр сорый. Халык ботканы төрле ярмалардан урманда, басуда, яки су буенда пешерә. Башлар алдыннан намаз укылган. Ботка пешкәндә бу такмакны кабатлаганнар:
Бу йоланы үткәрү формасы ягыннан төрле. Йоланы ирләр дә, хатыннар да, картлар һәм бала-чагалар да башлап йөрергә мөмкин. Йола корылык елларында аеруча акуталь. Авыл халкы җыелышып Аллаһтан яңгыр сорый. Халык ботканы төрле ярмалардан урманда, басуда, яки су буенда пешерә. Башлар алдыннан намаз укылган. Ботка пешкәндә бу такмакны кабатлаганнар:
Яңгыр яу, яңгыр яу!
Без сорыйбыз Ходайдан,
Арыштан, бодайдан,
Пәрәмәчтән, күмәчтән.
Сыерларның сөтләре
Аз булмасын, күп булсын.
Игеннәрнең башлары
Ач булмасын, тук булсын.
Без сорыйбыз Ходайдан,
Арыштан, бодайдан,
Пәрәмәчтән, күмәчтән.
Сыерларның сөтләре
Аз булмасын, күп булсын.
Игеннәрнең башлары
Ач булмасын, тук булсын.
Шушы йоладан соң барлык авыл халкы яңгыр явуына һәм, нәтиҗәдә, мул уңыш җыеп алуларына ышана.
Кечкенә чакта үзем дә шундый хәлнең шаһиты булдым. Бер җәйдә авылда яңгыр яумады. Җирләр ярылып, үләннәр саргая башлагач, авыл картлары җыелып ялынга чыгып, "Яңгыр теләү" йоласын башкарды. Өлкәннәр пешкән йомырка һәм башка тәм-том белән безне сыйлады. Арытаба без, бала-чага, янәшәдәге буадан су сибешеп уйнадык. Көтмәгәндә авыл өстендә кап-кара болыт килеп чыгып, коеп яңгыр ява башлады. Без өйләребезгә таралыштык. Ә менә күрше авылларда ул яңгыр яумаган иде. Бу йоланың нәтиҗәсе барлыгына күпләр ышанды.
Фото: matbugat.ru
Читайте нас:
© 2019-2024 “KizilTan” электрон басмасы элемтә, мәгълүмат технологияләре һәм киңкүләм коммуникацияләр өлкәсендә күзәтчелек буенча федераль хезмәт тарафыннан теркәлгән.
Теркәлү саны: 2019 елның 24 маендагы Эл сериясе № ФС 77-75682.
Басманың яшь категориясе 12+
___________________
Сетевое издание «KizilTan» зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР)
Регистрационный номер: серия Эл № ФС 77-75682 от 24 мая 2019 г.
Возрастная категория издания 12+
Гамәлгә куючылары: Башкортстан Республикасы Матбугат һәм киңкүләм мәгълүмат чаралары агентлыгы, Башкортстан Республикасының “Республика Башкортостан” Нәшрият йорты дәүләт унитар предприятиесе.
____________________
УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Баш мөхәррир Фаил Камил улы Фәтхетдинов.
Кабул итү бүлмәсе телефоны: 8 (347) 272-13-61.
___________________
Главный редактор: Фатхтдинов Фаил Камилович.
Телефон приемной: (347) 272-13-61.
Телефон
8(347)272-13-61
Электрон почта
kyzyltan@mail.ru
Адресы
450079, Уфа шәһәре, Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 13 нче йорт
Реклама хезмәте
8(347)272-62-27
Хезмәттәшлек
8(347)272-62-27