-4 °С
Болытлы
Барлык яңалыклар
Төрлесеннән
5 июль 2021, 09:56
Сабирҗан абый
Дөнья кызык бит ул. Үзеңнең әтиең булмаса, син дөньядагы ирләр арасыннан үзеңә әти булырлык кеше сайлый башлыйсың. Менә минем әти юк иде. Ул кешене яратканмындыр инде. Үзем белмим, тик кешеләр сөйли. Ну, әни өйгә кайткач дәү әнигә: “Менә лаборант Тәрҗемә Сабирҗанны эшеннән төшертергә җыена икән”, – дигәнен ишеткәнмен дә… Мин бәләкәй чакта кыюрак булганмын инде, сүз запасым да чиклерәк булган… Шуннан теге Тәрҗемә апаның каршысына чыгып: “Син Сабирҗан абыйны төшертергә дип йөрисең икән, шиш төшертәсең син аны. Кирәгеңне бирермен әле!” – дип бәйләнгәнмен. Савучылар гына әйтә торган матур сүзләр белән сыйлаганмын. Әле мәктәп яшенә дә җитмәгән малай… Әни савучы булгач, мин бит фермада үстем. Миңа тормыш ана сөте белән дә, тана сөте белән дә керде...
Дөнья кызык бит ул. Үзеңнең әтиең булмаса, син дөньядагы ирләр арасыннан үзеңә әти булырлык кеше сайлый башлыйсың. Менә минем әти юк иде. Ул кешене яратканмындыр инде. Үзем белмим, тик кешеләр сөйли. Ну, әни өйгә кайткач дәү әнигә: “Менә лаборант Тәрҗемә Сабирҗанны эшеннән төшертергә җыена икән”, – дигәнен ишеткәнмен дә… Мин бәләкәй чакта кыюрак булганмын инде, сүз запасым да чиклерәк булган… Шуннан теге Тәрҗемә апаның каршысына чыгып: “Син Сабирҗан абыйны төшертергә дип йөрисең икән, шиш төшертәсең син аны. Кирәгеңне бирермен әле!” – дип бәйләнгәнмен. Савучылар гына әйтә торган матур сүзләр белән сыйлаганмын. Әле мәктәп яшенә дә җитмәгән малай… Әни савучы булгач, мин бит фермада үстем. Миңа тормыш ана сөте белән дә, тана сөте белән дә керде...
Белмим инде, ниндидер сөйкемле сөяге булгандырмы, мин шул кешене ярата идем. Ул да мине ярата иде. Бәлки, әнә шул сүзләрем, сүгенүләрем өчен булгандыр. Белеп булмый хәзер.
Заман кыен иде. Әни савучы булып эшли, без кешеләрдән сөт сатып алабыз. Мин бу проблеманы хәл итәргә тырышып, фермадан берәр литрлы савыт белән сөт урларга керештем. Тик фермадан тикшереп чыгаралар, бөтен җирләреңне капшап карыйлар. Савучы хатыннар шуңа риза булып, бөтен җирләрен капшатып тора. Берничә кешедән торган махсус комиссия аларны тикшереп кайтара. Савучылар өйгә кайткан чакта каршыларына чыга.
Мин алар чыкканчы өлгерә идем. Савым кызган вакытта вилсәпит белән сөтне кайтарып киләм. Бу җәй көне. Җәйләүдән инде. Тик җәй көнендә миңа тиңдәшләр юк, мин вилсәпиттә – анда мине матай белән дә куып тоталмыйлар. Мин елга аша салынган агач ботагыннан да үтә ала торган кеше. Кышын җәяүләп йөрим. Кышын әле ул сөт кенә булмый. Өйдә сыер да бар. Аңа ризык та алып кайтасың. Он белән буталган сенаж була инде ул. Я пешерелгән салам. Тик он белән буталган. Он кыйммәт. Аны урларга ярамый. Менә шул ярамаган нәрсәне чанаңа саласың да өйгә элдертәсең.
Алай рәхәт кенә түгел әле ул. Сине беркем күрмәскә тиеш. Күрсәләр, артыңнан чыгалар. Тоталар. Әнкәң штраф түли. Сине мәктәптә хур итәләр. Мин андый чакларда үземне Штирлиц кебек итеп тоя идем. Разведчик. Шуның өчен генә туган кеше.
Бер мәлне тикшерү килде. Әнинең бер чиләк оны бар. Ул аны сыерларга биреп бетерергә тиеш. Алып калгач, фермадан чыкмаса да, бурлык санала. Мин шул он өстенә сыер тизәге тутырдым да теге комиссия каршысына киттем. “Абыйлар, кем безнең якка кайта, кемнең аты бар?” – дип теге чиләкне алларына куйдым. Берсе атын бирде: “Әнә, Марат, минем ат тора. Әле буш ул, илтеп кайт”, – диде. Бу Сабирҗан абый иде.
Ә бер мәлне шулай кайтып киләм. Кемдер арттан төште. Мин яттым. Ятам инде шулай. Беркем дә күрмидер кебек. Мин эчтәрәк инде, ышыграк юлдан кайтам. Теге – олы юлдан. Ат туктады. Миңа эндәшә: “Марат, ятма анда. Салкын тидерәсең бит. Кил монда”, – ди. Сабирҗан абый. Ферма мөдире. Мин бармадым. Үзе килеп туктады. Һәм минем чананы үзенең ат чанасына салды. Өйгә кадәр илтеп куйды. Үзе көлә: “И-и, бәләкәй бурым… Үскәч кем булырсың икән…” – ди.
Капчыкта он иде. Ул мине дә, әнине дә юкка чыгара ала иде. Мин аның өчен зур бер табыш, әйбәт кенә премия идем. Ләкин мин аны ярата торган, аның өчен талаша торган малай идем. Ул да мине яраткандыр инде. Ярату – зур нәрсә.
Тормышның үзенең бер гаделлеге бар аның. Тормыш үзе Сабирҗан абый кебек. Ул мине юкка чыгармады. Безнең арада ярату булды…
Сабирҗан абый, мин сине яратып, сагынып искә алам. Әтием булса, синең кебек булыр иде шикелле тоела. Ә синең бәләкәй бурың олы бур булып китәлмәде… Гафу ит, яме.
Белмим инде, ниндидер сөйкемле сөяге булгандырмы, мин шул кешене ярата идем. Ул да мине ярата иде. Бәлки, әнә шул сүзләрем, сүгенүләрем өчен булгандыр. Белеп булмый хәзер.
Заман кыен иде. Әни савучы булып эшли, без кешеләрдән сөт сатып алабыз. Мин бу проблеманы хәл итәргә тырышып, фермадан берәр литрлы савыт белән сөт урларга керештем. Тик фермадан тикшереп чыгаралар, бөтен җирләреңне капшап карыйлар. Савучы хатыннар шуңа риза булып, бөтен җирләрен капшатып тора. Берничә кешедән торган махсус комиссия аларны тикшереп кайтара. Савучылар өйгә кайткан чакта каршыларына чыга.
Мин алар чыкканчы өлгерә идем. Савым кызган вакытта вилсәпит белән сөтне кайтарып киләм. Бу җәй көне. Җәйләүдән инде. Тик җәй көнендә миңа тиңдәшләр юк, мин вилсәпиттә – анда мине матай белән дә куып тоталмыйлар. Мин елга аша салынган агач ботагыннан да үтә ала торган кеше. Кышын җәяүләп йөрим. Кышын әле ул сөт кенә булмый. Өйдә сыер да бар. Аңа ризык та алып кайтасың. Он белән буталган сенаж була инде ул. Я пешерелгән салам. Тик он белән буталган. Он кыйммәт. Аны урларга ярамый. Менә шул ярамаган нәрсәне чанаңа саласың да өйгә элдертәсең.
Алай рәхәт кенә түгел әле ул. Сине беркем күрмәскә тиеш. Күрсәләр, артыңнан чыгалар. Тоталар. Әнкәң штраф түли. Сине мәктәптә хур итәләр. Мин андый чакларда үземне Штирлиц кебек итеп тоя идем. Разведчик. Шуның өчен генә туган кеше.
Бер мәлне тикшерү килде. Әнинең бер чиләк оны бар. Ул аны сыерларга биреп бетерергә тиеш. Алып калгач, фермадан чыкмаса да, бурлык санала. Мин шул он өстенә сыер тизәге тутырдым да теге комиссия каршысына киттем. “Абыйлар, кем безнең якка кайта, кемнең аты бар?” – дип теге чиләкне алларына куйдым. Берсе атын бирде: “Әнә, Марат, минем ат тора. Әле буш ул, илтеп кайт”, – диде. Бу Сабирҗан абый иде.
Ә бер мәлне шулай кайтып киләм. Кемдер арттан төште. Мин яттым. Ятам инде шулай. Беркем дә күрмидер кебек. Мин эчтәрәк инде, ышыграк юлдан кайтам. Теге – олы юлдан. Ат туктады. Миңа эндәшә: “Марат, ятма анда. Салкын тидерәсең бит. Кил монда”, – ди. Сабирҗан абый. Ферма мөдире. Мин бармадым. Үзе килеп туктады. Һәм минем чананы үзенең ат чанасына салды. Өйгә кадәр илтеп куйды. Үзе көлә: “И-и, бәләкәй бурым… Үскәч кем булырсың икән…” – ди.
Капчыкта он иде. Ул мине дә, әнине дә юкка чыгара ала иде. Мин аның өчен зур бер табыш, әйбәт кенә премия идем. Ләкин мин аны ярата торган, аның өчен талаша торган малай идем. Ул да мине яраткандыр инде. Ярату – зур нәрсә.
Тормышның үзенең бер гаделлеге бар аның. Тормыш үзе Сабирҗан абый кебек. Ул мине юкка чыгармады. Безнең арада ярату булды…
Сабирҗан абый, мин сине яратып, сагынып искә алам. Әтием булса, синең кебек булыр иде шикелле тоела. Ә синең бәләкәй бурың олы бур булып китәлмәде… Гафу ит, яме.
Читайте нас:
© 2019-2024 “KizilTan” электрон басмасы элемтә, мәгълүмат технологияләре һәм киңкүләм коммуникацияләр өлкәсендә күзәтчелек буенча федераль хезмәт тарафыннан теркәлгән.
Теркәлү саны: 2019 елның 24 маендагы Эл сериясе № ФС 77-75682.
Басманың яшь категориясе 12+
___________________
Сетевое издание «KizilTan» зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР)
Регистрационный номер: серия Эл № ФС 77-75682 от 24 мая 2019 г.
Возрастная категория издания 12+
Гамәлгә куючылары: Башкортстан Республикасы Матбугат һәм киңкүләм мәгълүмат чаралары агентлыгы, Башкортстан Республикасының “Республика Башкортостан” Нәшрият йорты дәүләт унитар предприятиесе.
____________________
УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Баш мөхәррир Фаил Камил улы Фәтхетдинов.
Кабул итү бүлмәсе телефоны: 8 (347) 272-13-61.
___________________
Главный редактор: Фатхтдинов Фаил Камилович.
Телефон приемной: (347) 272-13-61.
Телефон
8(347)272-13-61
Электрон почта
kyzyltan@mail.ru
Адресы
450079, Уфа шәһәре, Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 13 нче йорт
Реклама хезмәте
8(347)272-62-27
Хезмәттәшлек
8(347)272-62-27