+12 °С
Яңгыр
Гәзиткә язылуVKOKTelegram
Барлык яңалыклар
Яшьлек
24 гыйнвар 2017, 02:00

Сорауларың булса, Алинага мөрәҗәгать ит!

Югары һәм һөнәри белем бирү учреждениеләре яшьләрнең иҗтимагый, иҗади, фәнни эшләр белән шөгыльләнү үзәге дә. Студентлар арасында конфликтлы хәлләр дә еш кына күзәтелә. Ришвәт алу, җәйгелеккә тулай торактан чыгару, аларда комендант сәгате булдыру, стипендияне вакытында түләмәү һәм башка сораулар күп студентларны борчый. Аларның хокуклары кем тарафыннан яклана? Мондый сораулар, уку вакытында килеп чыккан четерекле проблемалар белән кая мөрәҗәгать итәргә? Илдә — студентлар омбудсмены, төбәкләрдә студент хокукларын яклаучы аның вәкиле барлыгы турында күпләр хәбәрдар түгел. Студент омбудсмены, студентларны яклаучы, аларны борчыган проблемаларны чишәргә ярдәм итүче. 2014 елда Русиядә студент хокукларын яклаучы вәкил тәгаенләнде. Ул — Артем Хромов, беренче омбудсмен, җәмәгать эшлеклесе, яшьләр язмышы өчен янып йөрүче. Ел ахырында федераль омбудсмен безнең республикадагы студентлар хокукларын яклаучы вәкил вазыйфасына Башкортстан дәүләт университетыннан Алина Сафуанованы тәгаенләү турындагы карарга кул куйды.

— Алина, синең белгечлек яшьләр эше белән бәйле. Димәк, бу өлкә белән син законнар күзлегеннән дә яхшы таныш?

— Бу белгечлек алты ел элек барлыкка килде. Уку процессында без күпчелек федераль законнарга нигезләнәбез. БДУдагы Укучылар­ның берләшкән советы рәисе дә мин. Бу — үзидарә органы. Уфаның 3нче гимназиясендә укыганда ук үзидарә органы эшләре белән шөгыльләнеп, актив иҗтимагый тормыш алып бара идем. Университетка килгәч тә боларны дәвам иттем. Уставны яхшы белү, тулай торакка урнаштырганда, стипендия биргәндә чикләүләр булмавын, һәммәсенең дә законга ярашлы хәл ителүен игътибарда тоту — барысы да акрынлап хокук вәкиле карамагына күчте. Боларга өстәп, Студент хокуклары вәкиле каршындагы иҗтимагый берлек әгъзасы буларак, аның эшчәнлеге белән дә ныклап танышу барысын да законнарга таянып, гадел эш итәргә ярдәм итә.

— Синең иңнәргә нинди бурычлар йөкләтелгән? Бүген нинди мәсьәләләр өстендә эшлисең?

— Эшем башлангычларны федераль һәм төбәк дәрәҗәсендә чынга ашыру, законнарны камил­ләштерү буенча тәкъдимнәр әзер­ләү, хокукларны һәм законлы мәнфәгатьләрне яклау, студент­ларның үзидарәсен үстерү һәм хокукый белемлелекне күтәрүгә юнәл­теләчәк. Килеп туган проблема­ларның, нигездә, студент­ларның үз хокукларын белмәвеннән икәнлеге ачыклана. Бу уңайдан февраль-мартта вәкилләр штабы белән республикада белем күтәрүче конференция үткәрергә планлаштырабыз. Чөнки социаль стипендия алу турында яңалыклар кертелде, академик стипендиянең артуы турында да законда үзгәрешләр бар. Тү-ләүләр кемнәргә каралган, тиешле белеш­мәләрне кайда, ничек алу тәртибе турында аңлатачакбыз.

Студентлар туклануын конт­роль­гә алачакбыз. Ягъни, буфет, ашханә­ләрдәге бәяләр торышы, мөмкин­лекләр өлкәсендә эш алып барачакбыз. Кичке вакытта студентлар өчен буфетлар булмавы, ашха­нәләр ябылуы аларга уңайсызлык тудыра.

Тагын бер идея бар. Республикада мәгариф өлкәсендәге кредитны эшкә кушу буенча сөйләшү­ләр алып барабыз. Сүз нәрсә турында дисезме? Иң беренче чиратта, монда уку вакытында авыр хәлгә тарыган кеше турында сүз бара. Мәсәлән, студент­ның укуына әти-әнисе, яки үзе эшләп түли, ди. Ләкин укуны тәмамларга 1-2 ел, яки аннан да азрак вакыт калганда кайбер сәбәпләр аркасында укуга түли алмаучылар була, әлеге очракта шушы хәлдән чыгу юлы тәкъдим ителә. Мондый кредит тулысынча лояль шартларда бирелә. Барлык кагыйдәләр буенча банк хезмәт-кәрләре тулы мәгълүмат бирә. Без студентның башлаган укуын ташламыйча, һөнәрле булуы яклы.

— Син республикада бер­дән­бер. Сине кайдан эзләп табарга, ничек мөрәҗәгать итәргә?

— Русия Федерациясенең Студент хокуклары вәкиле сайтында studombudsman.ru “Башкортстанда эшчәнлек” дигән бит бар. Анда минем телефон номерын, электрон почтаны күрергә була. Мәгълүмат алыр өчен барлык социаль челтәр­ләр дә ачык. Килеп чыккан хәлдә мин нишләргә тиеш, хокукларым бозыламы, юкмы дигән сорау белән турыдан-туры миңа шалтыратып, мәсьәләне оператив рәвештә хәл итәргә мөмкин. Буш вакытта телефонны шундук алырга тырышам, почтаны да көн саен карап барам. Киләчәктә штатны киңәйтә­чәкбез. Мөрәҗәгатьләрне теркәү, эшкә кушу, почтаны күзәтүче ярдәмче­ләрем булачак.

— Студент хокукларын яклаучы вәкилгә югары уку йортларында укучылар гынамы, әллә һөнәри белем бирү учреждениеләре студентлары да мөрәҗәгать итә аламы?

— Төбәктәге югары уку йортлары һәм һөнәри белем бирү учреж­де­ниеләре студентларының мөрә­җәгатьләрен барысын да кабул итәбез. Һө­нәри белем бирү учреж­де­ние­ләренә килгәндә, эшчәнлек даирәсе чиклерәк, чөнки анда балигъ булмаган укучылар да белем ала. Аларның проблемалары белән законга ярашлы, башка органнар вәкилләре шөгыльләнә.

— Шушы бер айда синең белән элемтәгә чыгучылар күп булдымы?

— Яңа ел каникуллары да булгач, әлегә турыдан-туры шалтыратулар булмады. Ләкин “Вконтакте” социаль челтәрендә 2-3 кеше минем эшчән­лек белән кызыксынды. Килеп туган бер күңелсез хәлне оператив рәвештә хәл иттек.

— Гадәттә, укырга кергән мәлдә сораулар бихисап була. Абитуриентлар синең киңәш­ләргә колак сала аламы?

— Абитуриентлар — безнең булачак студентлар. Аларның республика уку йортларына укырга керүе шәхсән һәрберебезнең игътибар үзәгендә. Мөмкинлегем бул­ган саен сорауларга җавап бирә­чәкмен. Чөнки җәй — студентлар сессия тапшырып, кем практикада, кем өйдә, кем ялда булган мәл. Шунлыктан абитуриентларны борчыган сорауларга җавап бирергә вакытым булыр дип уйлыйм.

— Алина, сиңа укуыңда, иҗти­магый эшләрне армый-талмый алып баруда уңыш­лар телибез!
Читайте нас: