+10 °С
Яңгыр
VKOKTelegramБөек Җиңүгә - 80 ел
Барлык яңалыклар
10

Алар да шундый ук балалар...

2 апрель - Бөтендөнья аутизм проблемасы турында мәгълүмат тарату көне.

Алар да шундый ук балалар...
Алар да шундый ук балалар...
2 апрель бөтен дөньяда аутизм проблемасы турында мәгълүмат тарату көне буларак билгеләп үтелә.
 
Рәсми статистика буенча, аутизм спектрының бозылулары (АСБ) һәм башка менталь үзенчәлекләр балалар арасында инвалидлыкның иң киң таралган сәбәпләренең берсе булып тора. Бу соңгы елларда иртә диагностикалау мөмкинлекләренең артуы белән дә бәйле.
 
Ата-аналарга һәм гаилә әгъзаларына мондый диагнозны кабул итү җиңел бирелми. Шуңа күрә гадәти тормыш ритмын саклап калу һәм кирәкле психологик ярдәм күрсәтү бик мөһим.
 
Баланың үсешендә үзенчәлекләр күзәтелсә, белгечкә мөрәҗәгать итү мөһим. Шулай ук ата-аналар үзләре дә M-CHAT R/F кебек скрининг тестларын үтеп, баланың АСБ куркыныч төркемендә булу-булмавын ачыклый ала. Бу тест диагноз куймый, тик ул өстәмә тикшеренү кирәкме-юкмы икәнлеген күрсәтә ала.
Тестны үтәр өчен сылтама.
 
Белгечләр фикеренчә, вакытында башланган коррекцион эшчәнлек балаларга тормыш сыйфатын яхшыртырга, үзаллы булырга ярдәм итә ала.
 
Аутизм белән кешеләргә ярдәм итүнең дәүләт дәрәҗәсендәге программасы.
Русия Президенты каршындагы Балалар хокуклары буенча вәкаләтле вәкил инициативасы белән илдә “Гомер буе озата бару” дигән стратегик программа эшләп килә. Бу программа аутизмлы кешеләрнең тормыш юлында ярдәм ала алуын тәэмин итүгә юнәлтелгән.
 
Программа кысаларында:
 5000 ата-ана һәм гаилә әгъзалары махсус курслар үткән;
 2800 белгеч аутизмлы балалар белән дөрес аралашу буенча укытылган;
 Регионнар өчен даими ярдәм системасы булдыру буенча үрнәк программа эшләнгән.
 
Аутизмны иртә ачыклау – бала өчен зур мөмкинлек.
Соңгы елларда аутизм очраклары дөнья күләмендә 16 тапкырга арткан. Бүген һәр 100нче бала шушы диагноз белән очраша. Шуңа күрә ата-аналарга сабыйның үсешенә игътибарлы булырга кирәк.
 
Балада борчылу тудырырга мөмкин булган билгеләр:
 3-4 айда кешеләргә һәм тавышларга реакция булмау;
 7 айда эмоцияләр күрсәтмәү;
 1 яшьтә ата-аналар белән аралашмау, ияреп кабатлау булмау, сөйләшүгә омтылыш күрсәтмәү.
 
Әгәр дә шундый билгеләр бар икән, белгечләрдән консультация алу мөһим.
 
Альтернатив коммуникация: аутизмлы кешеләр өчен яңа мөмкинлекләр.
Аутизмлы кешеләр өчен альтернатив аралашу чаралары мөһим роль уйный. Сөйләшмәгән балалар һәм олылар махсус коммуникатив карточкалар, визуаль образлар, синтезаторлар ярдәмендә фикерләрен җиткерә ала.
 
Хәзер инде кәгазь карточкаларны “Аутизм: Общение” дигән мобиль кушымта алмаштыра. Ул түбәндәге мөмкинлекләрне бирә:
 Кесә телефоны аша кирәкле символларны күрсәтеп, фикерне аңлату;
 Үзенә кирәкле сүзләрне тавыш белән яңгырату;
 Фотосурәтләр аша индивидуаль карточкалар булдырып, аралашуны җиңеләйтү.
 
Бу кушымта аутизмлы кешеләр генә түгел, инсульт яки башка авырулар аркасында сөйләү сәләтен югалткан кешеләр өчен дә ярдәм итә.
 
Кушымта: 
 
Аутизм турында күбрәк белеп, ярдәм итәргә мөмкин!
 
2 апрель – аутизм турында күбрәк белү, кешеләргә ярдәм итү өчен мөһим көн. Әгәр дә сезгә яки якыннарыгызга мәгълүмат кирәк булса, “Гомер буе озата бару” стратегик программасының “Менталь сәламәтлек” юнәлеше буенча рәсми Telegram-каналында файдалы материаллар таба аласыз.
 
Бу көнне аутизм турында белемегезне башкалар белән уртаклашыгыз – бу күп гаиләләргә ярдәм итәргә мөмкин!
 
Фото: башинформ.рф
Автор:Денис Таваев
Читайте нас: