Башкортстан галимнәре фәндәге яңалыклар турында сөйләде

Русия Фәннәр академиясе Уфа Федераль тикшеренү үзәгенең Тарих, тел һәм әдәбият институты фонотекасын масштаблы санлаштыру башланган. Бу хакта институт директоры, философия фәннәре докторы Зөһрә Рәхмәтуллина белдерде.

- Бездә фольклор фонотекасы бар. Кичә генә мәдәният министры Әминә Шәфыйкова белән сөйләшү булды, ул безнең бәһасез байлыкның юкка чыгуына борчылды. Юк, без санлаштыруны башладык - 1960нчы еллардан башлап бүгенге көнгә кадәр тупланган меңләп кассета эшкәртеләчәк. 280 кассетаны әзерләдек тә инде. Тагын 1930нчы еллардан 175 данә тирәсе балавыздан "фоновалик"лар бар, аларны шулай ук санлаштырабыз.

Зөһрә Рәхмәтуллина сүзләренә караганда, эшләр тәмамлангач, санлы картотека булдырылачак, барлык язмалар электрон базада урнаштырылачак. Шулай ук фонотеканы гына түгел, фототеканы һәм лексик картотеканы да санлаштыру буенча зур эш булачак, дип билгеләде галим.

Русия Фәннәр академиясе Уфа Федераль тикшеренү үзәгенең Тарих, тел һәм әдәбият институты - башкорт этномәдәни йөзе булган бердәнбер федераль учреждение. Төп тикшеренү юнәлешләре - безнең төбәкнең Көньяк Урал археологиясе һәм комплекслы тикшеренү: бу башкорт халкының мәдәнияте, тарихы, тел, әдәбият, фольклор, этнография һәм иске басма кулъязмаларны өйрәнү. 100 ел эчендә 1500гә якын хезмәт - монографияләр, мәкаләләр, тарихи документлар, фольклор җыентыклары, әдәби антологияләр басылып чыкты. Институтның академик Гайса Хөсәенов исемендәге уникаль кулъязмалар фонды бар, ул бөтен дөньяда краниология коллекциясенә (кешенең баш сөяге һәм аларның фрагментлары җыелмасына) ихтыяҗ бар, ул 1,5 мең данә чамасы нөсхә тәшкил итә. Антропологик лаборатория эшли, анда "Лингводок" платформасында "Башкорт теле һәм аның сөйләшләре" лабораториясе, музей кабинеты. Археологик коллекция 70 меңнән артык предметны үз эченә ала.