Бүген дөньяда 200 миллион эшсез бар. 232 миллион кеше чит илгә чыгып эшләргә мәҗбүр, ике миллионнан артык кеше эш урынында һәлак була. Шушы һәм башка мәсьәләләрне уртага салып сөйләшү һәм хәл итү максатында ел саен халыкара профсоюзлар җыены үткәрелә. 2011 елдан ул “L20 Профсоюзлар саммиты” исемен алды. Шул елда Пекинда узган чарада 16 илдән 70 делегат, биш халыкара профсоюз оешмасы әгъзалары, Чад һәм Лаостан кунаклар катнашты.
Әлеге чарада дөнья халыкларының социаль тигезлек һәм азатлыкка мохтаҗ булуы билгеләнде.
Русия Президенты Владимир Путин профсоюзлар хәрәкәтен югары бәяли. Аның берничә әгъзасы күптән түгел төзелгән Вәкилләр Советына кертелде. Алар икътисадтагы, социаль өлкәдәге хәлләрне яхшыртуга багышланган проектлары катнаша.
Башкортстан Хөкүмәте дә профсоюзлар эшчәнлегенә таяна. Республикада профсоюзлар федерациясе белән берлектә байтак кына мөһим мәсьәләләр күтәрде. Эш хакы түләүдә югары дифференциация (планлаштырылган 1:6 урынына 10,9 тапкыр), республикадагы эшкә сәләтле халыкның 10 проценты яшәү минимумыннан түбәнрәк керем алуы, хезмәт хакларының акрын артуы (алты айда — 0,9 процент), эшсезлек, хезмәт урыннарындагы хәвефсезлек мәсьәләләре уртак. Соңгысы аеруча хәвеф тудыра.
Республикада җиде айда эш урынында 35 кеше һәлак булган. Әлшәй районында канализация-насос станциясен хезмәтләндерүче өч хезмәткәр берьюлы һәлак булган. Чишмә шикәр заводы канализациясе өчен җаваплы ике хезмәткәрнең гомере эш урынында өзелгән. Аларның берсе противогаз кимичә, страховкалау троссын такмыйча коега төшеп үлә, аны коткарырга төшкән икенчесе дә шунда җан бирә. Мондый очракларның һәркайсы хезмәт хәвефсезлеге буенча ведомствоара комиссиядә карала. Анда бәлагә юлыккан кешеләр хезмәт салган предприятие җитәкчеләре, муниципаль берәмлекләр, тармак министрлыгы һәм ведомстволары вәкилләре чакырыла. Әлеге очракларны тикшергәндә шул ачыклана — кайбер предприятиеләрдә хәвефсезлек хезмәте бөтенләй юк. Шундыйлардан Уфа фанера комбинатын атарга була. Биредә меңәрләгән сум штраф түләсәләр түлиләр, әмма хәвефсезлек өчен җавап бирүче белгечкә хезмәт хакы таба алмыйлар. 2014 елда республика буенча бу максатта һәр эшчегә 11230 сум акча каралса, 2015 елда ул 9905 сумга кадәр кимегән.
Хезмәт хаклары, аларны легаль рәвештә вакытында түләү мәсьәләләрендә каршылыклар күп. Башкортстан статистика идарәсе мәгълүматларына караганда, 1 октябрьгә республикадагы ике предприятедә 74 хезмәткәргә 1,5 миллион сум күләмендә эш хакы түләнмәгән. Әмма Хезмәт һәм халыкны социаль яклау министрлыгы тарафыннан прокуратура, суд приставлары хезмәте һәм башка чыганаклардан алынган мәгълүматларга караганда, хезмәт хаклары буенча 104 предприятиедә 516 миллион сум бурыч җыелган. Алар арасында 55 банкрот предприятиенең 388 миллион сум бурычы да бар.
Шул ук вакытта, “Сибай бораулау реагентлары” җәмгыятендә хезмәткәрләргә — 3,8 миллион сум, “Башгипроагропром” җәмгыятендә — 5,9 миллион сум, Ф. Дзержинский исемендәге типографиядә — 7,2 миллион сум, “СГК — Трубопроводсервис” җәмгыятенең Уфа филиалында 51,8 миллион сум бурыч кайтарылган.
Профсоюзлар хәрәкәтенең иң зур уңышларыннан берсе минималь хезмәт хакын арттыруга ирешүдер, мөгаен. Русия профсозлар, Бөтенрусия Эш бирүчеләр берләшмәләре һәм Русия Хөкүмәте килешүе нәтиҗәсендә, 2017 елның 1 июленнән ул 7800 сум булачак. Соңгы тапкыр ул 2016 елның 1 июлендә күтәрелеп, әлегә 7500 сум тәшкил итә.
Шул рәвешле, профсоюзлар хәрәкәте власть органнары белән элемтәдә хезмәт кешесенең билендәге тыгыз буылган каешны бушайтырга тырыша. Һәм күп очракта бу максатына ирешә дә.