+12 °С
Яңгыр
Барлык яңалыклар
Календарьда бу көн
31 март 2016, 02:00
Өй иясе бәйрәм итә
Күпчелек халыкларның мифологиясендә өй иясе образы бар. Ул йортның хуҗасы булып исәпләнә. Татарлар, мәсәлән, аны ак киемле, чал чәчле карт итеп күз алдына китергән. Ул идән астында яшәп, йорт эченә төнлә генә чыга, калган савыт-сабаларны юа, йон эрли, уянган баланы тибрәтә дип исәпләнгән.
Өй иясе чисталык ярата. Гаилә шапшак тормышта яшәсә, ул тынычсызлана башлый, өйдә сәер тавышлар, кыштырдаулар ишетелә. Мондый очракта кичекмәстән йортны юып чыгарга кирәк.
Славян халыкларында өй иясе – бик шаян зат. Ул төннәрен хуҗаларның оекбашларын, сәгать-ачкыч кебек вак әйберләрен яшереп куярга ярата. Мондый очракта аңардан “Өй иясе, югалткан әйберемне кайтар!” дип өч тапкыр кабатлап сорарга кирәк. Йоклап яткан кешеләрнең табанын, бит очын, борынын кытыклау – аның яраткан шөгыле.
Славяннар, өй иясе кышын йокыга тала дип исәпләгән. Аның уянуы яз килүен аңлаткан. Шул максаттан чыгып, 1 апрельдә өй иясенең туган көнен үткәргәннәр. Халык өс киемнәрен тискәре яктан киеп, йорт эчендә җырлап-биеп, мәзәк сөйләп, көлешеп, шак-шок килеп йөргән. 1 апрельнең “Көлке көне” дип йөртелүенең бер сәбәбе нәкъ шуңа бәйле.
Шушы көнне йортка песи баласы керткәннәр, чөнки мәче бу зат өчен иң кадерле бүләк булып исәпләнгән. Өй иясе аны беркемгә дә рәнҗетергә ирек бирмәгән.
Славян халыкларында өй иясе – бик шаян зат. Ул төннәрен хуҗаларның оекбашларын, сәгать-ачкыч кебек вак әйберләрен яшереп куярга ярата. Мондый очракта аңардан “Өй иясе, югалткан әйберемне кайтар!” дип өч тапкыр кабатлап сорарга кирәк. Йоклап яткан кешеләрнең табанын, бит очын, борынын кытыклау – аның яраткан шөгыле.
Славяннар, өй иясе кышын йокыга тала дип исәпләгән. Аның уянуы яз килүен аңлаткан. Шул максаттан чыгып, 1 апрельдә өй иясенең туган көнен үткәргәннәр. Халык өс киемнәрен тискәре яктан киеп, йорт эчендә җырлап-биеп, мәзәк сөйләп, көлешеп, шак-шок килеп йөргән. 1 апрельнең “Көлке көне” дип йөртелүенең бер сәбәбе нәкъ шуңа бәйле.
Шушы көнне йортка песи баласы керткәннәр, чөнки мәче бу зат өчен иң кадерле бүләк булып исәпләнгән. Өй иясе аны беркемгә дә рәнҗетергә ирек бирмәгән.
Читайте нас:
© 2019-2024 “KizilTan” электрон басмасы элемтә, мәгълүмат технологияләре һәм киңкүләм коммуникацияләр өлкәсендә күзәтчелек буенча федераль хезмәт тарафыннан теркәлгән.
Теркәлү саны: 2019 елның 24 маендагы Эл сериясе № ФС 77-75682.
Басманың яшь категориясе 12+
___________________
Сетевое издание «KizilTan» зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР)
Регистрационный номер: серия Эл № ФС 77-75682 от 24 мая 2019 г.
Возрастная категория издания 12+
Гамәлгә куючылары: Башкортстан Республикасы Матбугат һәм киңкүләм мәгълүмат чаралары агентлыгы, Башкортстан Республикасының “Республика Башкортостан” Нәшрият йорты дәүләт унитар предприятиесе.
____________________
УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Баш мөхәррир Фаил Камил улы Фәтхетдинов.
Кабул итү бүлмәсе телефоны: 8 (347) 272-13-61.
___________________
Главный редактор: Фатхтдинов Фаил Камилович.
Телефон приемной: (347) 272-13-61.
Телефон
8(347)272-13-61
Электрон почта
kyzyltan@mail.ru
Адресы
450079, Уфа шәһәре, Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 13 нче йорт
Реклама хезмәте
8(347)272-62-27
Хезмәттәшлек
8(347)272-62-27