Археологлар билгеләвенчә, сәүдә таш гасырда ук барлыкка килгән, ул вакытта кешеләр төрле әйберләрен, ашамлыкларын бер-берсе белән алмашкан. Ә акча барлыкка килгәч, кешеләр арасында товар-акча мөнәсәбәтләре барлыкка килгән.
Бүген исә сәүдәгәрләр җитештерүчеләр һәм кулланучылар арасында бәйләүче звено булып тора. Соңгы елларда сәүдә тиз үсә, аеруча күмәртәләп сату. Шулай ук бүген читтән торып, ягъни дистанцион Интернет аша сәүдә итү алга киткән. Монысы исә сатып алучылар өчен аеруча уңайлы: беренчедән, товарны өйдән чыкмыйча сатып алып була, икенчедән, ул һәрвакыт 10-15 процентка арзанрак. Сәүдә турында сүз йөрткәндә мәгълүмати технологияләрнең алга китүен дә атап үтми булмый, моңа исә бигрәк тә кесә телефоннары базары ачык мисал, биредә терминаллар аша акча түләү күптән үз-үзен аклады.
Шунысын да әйтергә кирәк: сәүдә хезмәткәрләре көнен сатучылар, менеджерлар гына түгел, ә халыкны хезмәтләндерү һәм торак-коммуналь хезмәтләндерүчеләр дә бәйрәм итә.
Беренче карашка гади булып күренсә дә, бу һөнәр җиңелләрдән түгел, ул һөнәр ияләреннән зур түземлек, сабырлык таләп ителә.
Тәтешле районында киң билгеле “Алисс” кибете хуҗалары, эшкуар Зарифҗановлар менә инде дистә еллар халыкка хезмәт күрсәтә. Бүген алар азык-төлек белән генә түгел, төзелеш материаллары белән дә сату итә. Эш инде гаилә бизнесына әйләнгән, Ришат Камил улы һәм Фларида Тәлгать кызының балалары да шушы өлкәдә, аеруча кызлары Алисаның уңышлары зур. Үзләрен арзан, сыйфатлы товар белән тәэмин итүче, кешелекле, кечелекле, бик күп иганә ярдәме күрсәткән Зарифҗановларга Тәтешле халкы рәхмәтле.
Сәүдәгәрләрнең календарьда тагы бер бәйрәме бар: май аенда Бөтендөнья гадел сату көне билгеләнә. Белмим, бу көн турында сатучыларның үзләре ишеткәне бармы икән? Булмаса, белеп торсыннар: гадел сату итү, намуслылык — яхшы бизнесның нигезе.