Кешенең язмышы үзе туганчы ук язылган була, диләр бит.
Моның хакында динебез нәрсә ди? Иң беренче чиратта, "тәкъдир" һәм "язмыш" төшенчәләре белән танышыйк.
Тәкъдир (кадәр) – ул барлык вакыйгаларның вакыты, урыны һәм рәвеше Аллаһы гыйлемендә алдан билгеләнеп куелуы ул. Язмыш (када) – Аллаһы гыйлемендә булган нәрсәләрнең билгеле бер вакытта Аллаһы әмере буенча башкарылуы.
Бу мәгълүмат кайда саклана соң? Тәкъдир кылынган барлык нәрсәләр күктә саклана торган тәкъдир язуында – «ләүхүл-мәхфүз»дә язылган. Гарәп телендәге турыдан-туры мәгънәсе – «саклана торган такта».
Бу хакта Пәйгамбәребез Мөхәммәд болай дип әйткән: «Аллаһы Тәгалә күкләрне һәм җирне бар иткәнче 50 мең ел алдан кешеләрнең язмышларын язып куйган».
Коръәндә болай дип әйтелгән: «Ләүхүл-мәхфүздә (күк китабында) язылмыйча, ягъни Аллаһ тәкъдир итмичә, җиргә дә, сезнең күңелләрегезгә дә бернинди бәла-каза, кайгы ирешмәс. Бу бәла-казаның булачагын белү Аллаһ өчен бик җиңелдер» («Әл-Хәдид / Тимер», 57:22).
Димәк, язмышны үзгәртү безнең ихтыярда түгел? Бу сорауга Рәсүлебезнең түбәндәге хәдисе җавап бирә: «Югарыда тәкъдир кылынганны берни дә үзгәртә алмый, догадан кала».
Дога кылуның төп максаты – һәр нәрсәнең хәерле тәмамлануын сорау. Шул очракта без язмышыбызны хәерле якка үзгәртә алачакбыз, дип яза “Дин вә мәгыйшәт”.
Фото: pixabay.com.