+12 °С
Яңгыр
Гәзиткә язылуVKOKTelegram
Барлык яңалыклар
Җәмгыять
17 декабрь 2014, 22:41

“Тел-мәдәниятебез үсештә!”

Республикада бүген 1,5 меңгә якын латыш халкы яши. Тарихи мәгълүматлар буенча, алар Башкортстанга XIX гасырның икенче яртысында күчеп килгән. Шушы елларда бик күп Латвия халкы җир участоклары алу өчен туган якларыннан китәргә мәҗбүр булган. Шулай итеп, Башкортстанда берничә латыш авылы барлыкка килгән. Алар, башлыча, Иглин һәм Архангель районнарында яши башлаган. Бөек Ватан сугышыннан соң бик күп латышлар туган якларына кайтып киткән, әмма халыкның бер өлеше бүген дә биредә үз традицияләрен, телләрен саклап яши.

2006 елда Хөкүмәт карары белән Архангель районында “Максим Горький” латыш тарихи-мәдәни үзәге төзелә. Ул шушы халыкның гореф-гадәт­ләрен саклау, йолаларны тер­гезү белән шөгыльләнә. Рес­пуб­­ли­каның латыш милли-мәдәни үзәге, район мәдәният йорты, хакимиятнең яшьләр бү­ле­­ге, китапханә, мәктәп, Баш­корт­станның “Мәр­хәмәтле­лек” ветераннар йорты белән даими хезмәттәшлек итә. Ел саен би­редә латыш милли бәйрәм­нәре — “Шәмнәр көне”, “Мэтени”, “Пасха”, “Аналар көне” чаралары оештырыла. Ә республика күләмендә үткә­релгән “Лиго”, “Мартыни”, “Туган тел көне”, “Рай­нис шигърияте көне” бәй­рәмнә­ре чит төбәкләрдән килү­челәрне дә җәлеп итә.
— Үзәк эшчәнлеген телгә алганда, тәү чиратта, балалар өчен оештырылган чараларны атар идем. Теләге булганнар “Авотс” җәйге балалар латыш лингвистик лагеренда ял итә ала. Моның өчен махсус рә­вештә Латвиядән укытучылар чакырыла. Күптән түгел үзәк бер төркем балалар бе­лән, латыш мәдәниятен үсте­рүне күз уңында тотып, “Уфага рәхим итегез” дигән экскур­сиядә катнашты. Шулай ук, үзәк “Атбаллс”, “Бититес” балалар фольклор ансамбльләре белән берлектә Төбәкара яшь­ләр сабантуенда һәм республика күләмендә оештырылган башка чараларда еш катнаша. Быел, мәсәлән, “Бититес” ансамбле Башкортстан халыкла­рының эстрада җыр­лары һәм биюлә­ре II республика яшьләр фес­тивалендә катнашты. Эшчән­леккә күбрәк яшь­ләрне, балаларны җәлеп итәргә тырышуыбыз — телебезне, гореф-гадәт­ләребезне саклауны, аларны яшь буынга җиткерүне күз уңында тота, — ди үзәк җитәк­чесе Людмила Муценэк.
Чыннан да, үзәк бик еш балалар өчен төрле чаралар оештыра. Уеннар, конкурслар рәвешендә үткән бу бәйрәм­нәрдә укучылар теләп катнаша. Мәсәлән, “Латыш тарихи-мә­дә­ни үзәге дусларын чакыра”, “Фольклор иленә сәяхәт”, “Җыр­лыйбыз да, уйныйбыз да” бәйрәмнәре укучыларда тирән тәэссоратлар калдырган. Моннан тыш, латыш халкының мил­­ли ашларына, гореф-гадәт­ләренә багышланган чаралар да узып баручы елда еш үткә­релгән.
— Һәр елны Латвиядән укы­тучы килеп, балаларны туган телгә өйрәтә, латыш хал­кының мәдәнияте, тарихы, гореф-гадәт­ләре белән таныштыра. Латыш халкы вәкилләре республикада бик күп булмаса да, безгә телебезне, мә­дәния­тебезне саклап калу өчен бөтен шартлар тудырыл­ган, — ди Людмила Николаевна.
Чыннан да, латышларның биредә яши башлавына чагыштырмача аз вакыт узган. Шулай булуга карамастан, урындагы халык белән берлә­шеп, алар­ның да гореф-гадәт­ләрен өйрән­гәннәр. Әйе, кеше күңеле бик күп мәдәниятләрне сыйдыра ала. Әлбәттә, теләге бар кешегә анда, үзенең милли кыйммәт­ләреннән тыш, башка халыклар­ныкына да урын табыла. Киң күңелле, башка мил­ләт вәкил­ләрен хөрмәт итә бе­лү­челәр яшә­ве белән аерылып тора ул безнең республика.
Читайте нас: