+8 °С
Болытлы
Гәзиткә язылуVKOKTelegram
Барлык яңалыклар
Җәмгыять
27 Май 2015, 21:51

Авырлыклар аны сындырмаган

Фина Бәдгытдинова аларны рух ныклыгы белән җиңгән.Сугыш чоры бала­ла­ры... Тарихи афәтне кеч­кенә йөрәкләре аша киче­рүче ул чорның миллион сабыйлары арасында 85 яшен тутыручы Фина Бәд­гытдинова да бар. Аның язмышына күз салсаң, шул чордагы авыр тормыш, ятимлек, ачлык-я­лан­гачлык, авыр хезмәт белән янәшә якты килә­чәк­кә булган какшамас ышаныч, иман, яшәргә тырышу, тормышны ярату хисе балкып ята. Шулай булмаганда, Чакмагыш районының Митрәй-Әюп авылында туган, ике-өч яшендә әнисе үлеп, үги ана кулына калган, сугыш ел­ларының бөтен авырлыгын кичергән Фина Хали кы­зы олуг юбилеен балала­ры, оныклары кочагында каршылый алыр идеме?!

Бөек Ватан сугышы башланганда Фина Ленинград янындагы пионер лагеренда була.
— Әни үлгәч, әти өйләнде. Һәм 1934 елда без барыбыз бергә Ленинградка күченеп киттек. Анда тулай торакларда, баракларда яшәдек. 1941 елда мине Прибытководагы пионер лагерена җибәр­деләр. Медицина белешмәсе булмаганлыктан, башкалардан аерып изоляторга урнаштырдылар. Сугыш хәбәрен ишетүгә, без куркышып урманга таба йөгердек, куаклар астына качкан булдык. Соңыннан барыбызны да җыеп эвакуа­цияләделәр. Селигер күлендә туктап су керүләр, мондагы мәктәп идәненә ятып йоклаулар, соңыннан Селигерда да фашист бомбалары шартлый башлавы күңелгә уелып калган, — дип хәтерли ул чакларны Фина Бәдгыт­динова.
Селигерны бомбага тота башлагач, пионер лагереннан эвакуацияләнгән балаларны Халтуринога озаталар һәм төрле оешмаларда куна-куна алар Уржумга барып җитә. Балалар Кировның туган йортында бер елга якын яши. Фина 4нче сыйныфны шушында тәмамлый. Уржум мәктәбендә пешекче булып эшләүче, тумышы белән Башкортстаннан булган Наташа түтигә Финаны туган якларына, туганнарына илтеп тапшырырга кушалар. Ул кызны Уфа шәһәренең Пушкин урамындагы 10нчы йортта яшәүче кардәшләре Китаповларга китереп урнаштыра. Соңыннан аны Бакалы районының Мунча-Елга авылында яшәүче Ленинградтан эвакуацияләнгән туганнарына озаталар. Алар барысы бергә кеше өстендә тора. 1944 елда эвакуация­ләнгән гаилә Бакалыга күченеп китә. Анда фронт өчен яшелчә киптерү белән шөгыльләнәләр.
Ә Финаның үги әнисен һәм бертуганнарын 1941 елда Уфага эвакуация­лиләр. “Үги әнием сеңлем Динәне үзе белән ала да Илһам һәм Әлтәф туганнарымны чарасыздан урамда калдырырга мәҗбүр була. Чөнки аның балаларга ашатырына да, киендерергә дә, яшәтер урыны да булмый”, — дип искә ала ул авыр чакларны Фина Хали кызы.
Сабыйларны урамнан табып алып, балалар йортына урнаштыралар. Соңыннан әниләре аларны үз канаты астына сыендыра.
1945 елда Фина үги әнисе һәм сеңлесе Динә белән Уфага килә һәм кашык ясый торган калай остаханәсенә эшкә урнаша. Яшәү урыны булмаганлыктан, шушында ук үзләренә торак та җайлыйлар. 1946 елда Финаны һөнәр­че­лек уку йортына кертәләр, аны тә­мамлагач, кыз УМПОга токарь булып урнаша. Бик авыр эш башкара ул, соңрак нормировщица була һәм башка һөнәрләрне дә үзләштерә, кыскасы, гомерен фидакарь хезмәткә багышлый.
1953 елда Фина Хали кызы Мәхмүт исемле егеткә кияүгә чыга. Эшчән гаиләдә бер-бер артлы биш кыз дөньяга килә: Әлфия, Әнисә, Роза, Зилә, Ләлә. 1966 елда күп балалы ана “Ана даны” медале белән бүләкләнә. Фина Бәдгытди­нованың күкрәген шулай ук “Социалистик ярыш җиңүчесе” (1975, 1979 еллар) билгеләре, “Хезмәт ветераны” (1980) медале бизи.
Тормыш иптәше Мәхмүт Фәсхетдин улы 1968 елда ук дөнья куя. Биш кыз белән калган Фина ханым барлык балаларына да белем һәм тәрбия бирә. Бүгенге көндә аның 9 оныгы, 14 оныкчыгы бар. Кадерле нәнәй инде ике дистә еллап Ислам динен өйрәнә, гарәп телен үзләш­терә, камил итеп Коръән укый. Кечкенәдән сугыш афәтен кичкән, яшьтән авыр хезмәттә чыныккан, кайгы-югалтуларга баш бирмәгән Фина Хали кызы бүген балаларына һәм оныкларына гадел киңәшче дә, изге догачы да.
Читайте нас: