Бу программада катнашу өчен кая мөрәҗәгать итәргә һәм нинди шартларны үтәргә? Шушы сораулар белән “Син — эшкуар” федераль программасының Башкортстандагы төбәк операторы, республиканың Волонтерлар хәрәкәте һәм яшьләр башлангычларын яклау үзәге директоры Александр Рудаковка мөрәҗәгать иттек.
— Александр Михайлович, “Син — эшкуар” программасының әһәмияте нидә? Катнашучылар өчен ул кайсы ягы белән отышлы?
— 2009 елдан Яшьләр эшләре буенча федераль агентлык тарафыннан гамәлгә ашырылучы “Син — эшкуар” федераль программасы мәгълүмати, укыту һәм консультация бирү кебек комплекслы чараларны үз эченә ала. Анда катнашучылар арытаба үз бизнесын ача ала. Русия өчен программа югары социаль әһәмияткә ия, чөнки эшкуарлыкка бик күп яшьләр җәлеп ителә. Алты ел эчендә илебезнең 68 субъектыннан 700 меңнән артык яшь кеше программада катнашты һәм алар ярдәмендә 10300 яңа предприятие ачылды. Бу исә яңа эш урыннарының 20 меңнән артып китүе турында сөйли. Керем күләме 6 миллиард сум тәшкил итте, салымнардан 500 миллион сум керем алынды.
Программа катнашучыга нәрсә бирә? Иң беренче чиратта, ул — үзеңнең төбәгеңдә бушлай укып, бизнесыңны нольдән башлау дигән сүз. Икенчедән, “Син — эшкуар” картасына ия буласың, яисә бизнесыңа дөрес юнәлеш бирәчәкләр. Өченчедән, проектларың өчен дәүләттән грант ярдәме алачаксың.
Башкортстанда да кече бизнесны үстерү дәүләт программасын гамәлгә ашыру кысаларында “Син – эшкуар” программасы нәтиҗәле эшли. Биредә бизнеста мөһим булган хокук һәм бухгалтерия мәсьәләләре буенча ярдәм күрсәтү, маркетинг һәм реклама өлкәсендә иң яхшы белгечләрдән — консультация, республиканың иң яхшы профессионалларыннан бизнес буенча белем алу, бизнес-проектлар конкурсында катнашу һәм эшеңне үстерү өчен акчалата грантка ия булу, “Русиянең яшь эшкуары” федераль бәйгесендә һәм программа буенча төбәкара чараларда катнашу, Башкортстанның югары уңышларга ирешкән эшкуарлары белән якыннан танышып, алардан тәҗрибә туплау мөмкинлеге бар.
— Александр Михайлович, бу проектта кемнәр катнаша алуы һәм моның өчен нишләргә кирәклеге турында тулырак сөйләп үтсәгез иде?
— Программаның төп максаты — яшьләр арасында эшкуарлыкны популярлаштыру, аларны бу өлкәгә җәлеп итү. Шунлыктан анда, шәһәрдә, район үзәгендә, авылда яшәсенме, теләге булган 14-30 яшьлек һәркем катнаша ала. Теркәлү, катнашу, осталык дәресләре тыңлау – һәммәсе дә түләүсез. Эшкуар булу теләге, үз эшен башлап җибәрү максаты куйган яшьләр начнисвоеделорб.рф сайтында анкета тутырырга тиеш. Шуннан “Вконтакте” рәсми берләшмәсендә яңалыкларны күзәтеп барырга кирәк. Без анда уку-укыту чараларының кайчан, кайда булачагы турында хәбәр итәбез һәм зур булмаган тест үткәргәннән соң, тренингларга чакырабыз. Мәсә-лән, чираттагы чара 30 октябрьдә Көнчыгыш икътисад-хокук гуманитар университеты бинасында узачак. Анда федераль эксперт, маркетинг һәм бизнесны үстерү буенча консультантларның үзара дуслык җәмгыятенең идарәче партнеры, Мәскәү сәүдә-сәнәгать палатасының халыкара бизнес мәктәбе өлкән преподавателе Андрей Крылов тренинг үткәрәчәк. Проект кысаларында мәгълүмат конференцияләре актив оештырыла. Һәр катнашучы биредә бизнес өлкәсендәге үзен кызыксындырган сорауларга тулы җавап ала, шулай ук югары уңышларга ирешүчеләрнең тәҗрибәсен өйрәнә ала. Ай ахырында БДМУ, БДПУ, БДАУ, УДНТУ кебек югары уку йортларында конференцияләр үткәрү планлаштырылган.
— Александр Михайлович, күпләр шәхси эшкуарлыкка алынса да, берникадәр вакыттан соң ташлый. Моның сәбәбе нәрсәдә?
— Үз эшеңне ачу, әлбәттә, зур чыгымнар, зур җаваплылык таләп итә. Безнең бурыч исә, шушы чыгымнарны киметү. Ничек? Тәүге адым — дөрес бизнес-план төзергә өйрәнү, белемле булу. Шулай ук актив булганда, максатлар чынга ашачак, табыш киләчәк. Катлаулы маркетинг, финанс өлкәсендә эш итәргә өйрәнү сайлаган юнәлештә ныгырга ярдәм итәчәк. Биредә белем алу киләчәктә эшкуар булырга мәҗбүрсең дигән сүз түгел. Монда катнашучыга ул бурыч итеп куелмый. Иң мөһиме — яшь чакта белем алу, арытаба эшкуарлык белән шөгыльләнү кешенең үз ихтыярында. Эшкуар, гадәттә, үзен кызыксындырган, үзенә ошаган хезмәт башкара, хыялларын чынга ашыра, тырышлыгына карап хак ала.
— Республикада ничә яшь кеше грант ярдәме алды?
— 2011-13 елларда 30дан артык яшь кеше дәүләт грантына ия булды. Пекарня, чәчтараш һәм башка төр хезмәтләр күрсәтү предприятиеләре ачуда ярдәм иттек. География киң: Уфа, Нефтекама шәһәрләре, Бөрҗән, Балтач, Күгәрчен, Зилаер районнарында яшәүче яшьләр программада актив катнаша. Стәрлетамак, Кырмыскалы яшьләрен аерым атап үтәсе килә. Конференция, тренинглар үткәрү үтенече белән алар үзләре чыга, зур аудитория җыялар.
— Теләкләрегез белән дә уртаклашсагыз иде.
— Актив позициядәге, киләчәккә максат куеп яшәгән, эшләргә теләге булган яшьләрне шушы программада катнашырга чакырам. Чөнки биредә, чыннан да, файдалы, кызыклы, фәһемле мәгълүмат алырга, тәҗрибә тупларга була. Кыю булыгыз, бары тик якты киләчәккә омтылыгыз!