– Дилара Хамбаловна, БДУда “Теология” юнәлешен ачу өчен нәрсә этәргеч бирде? Яңа бүлек үз алдына нинди максатлар куя?
– Теология – динне фәнни күзлектән өйрәнүне максат итеп куйган яңа юнәлешләрнең берсе. Факультетыбызда “Теология” бүлеге Русия халыкларының дини ихтыяҗларын тулырак кәнәгатьләндерү максатында ачылды. Башкортстан Русиядә милли һәм дини толерантлык, татулык үрнәге булып тора. Халкының күпчелеген мөселманнар тәшкил иткән башка өлкәләрдәге кебек үк, республикабызда да Ислам диненең үсеш кичерүе күзәтелә. Уфа шәһәренең Русия мөселманнарының мәркәзе булуын да онытырга ярамый. Башкалабызда Русия мөселманнарының Үзәк диния нәзарәте 1788 елдан ук эшчәнлек алып бара. Шуңа да Башкортстанда Ислам дине белгечләренә ихтыяҗ зур. Чор китереп тудырган төрле мәсьәләләрне хәл иткәндә, дөньяви белем белән беррәттән дини гыйлемгә дә ия булу зарур.
Этник мөселманнар дип саналучы татар һәм башкорт халкы бүгенге көндә дингә тартыла. Мәчетләрдә укырга теләк белдерүче яшьләрнең саны көннән-көн арта, әмма аларны укытырлык квалификациягә ия белгечләр әлегә җитешми. Бүлегебезне тәмамлаучылар шушы бушлыкны тутырырга тиеш. Төп максатыбыз – мәчетләр өчен югары белемле һәм “Теология бакалавры” квалификациясенә ия белгечләр әзерләү. Киләчәктә бүлек Башкортстандагы Ислам мәгарифе үзәгенә әверелер дип өметләнәм.
– Студентлар биредә нинди фәннәр буенча белем ала? Шул хакта да сөйләп китсәгез иде.
– БДУда “Теология” юнәлеше буенча гаять киң һәм күптармаклы белем бирелә. Психология, педагогика, икътисад, хокук белеме, урыс, татар һәм башкорт телләре, сөйләм культурасы, информатика кебек дөньяви фәннәр белән бергә, биредә Ислам хокукы, Коръән, Ислам дине тарихы, хәдисләр дә өйрәтелә; Ислам һәм этика, Коръәнне уку һәм истә калдыру буенча күнегүләр үткәрелә. Безнең студентлар киләчәктәге һөнәри эшчәнлекләрендә килеп туган мәсьәләләрне хәл итү өчен гарәп телен, Ислам хокукы нигезләрен, Коръәнне дә яхшы үзләштерергә тиеш. Ягъни “Теология” бүлеге – ул дөньяви һәм дини фәннәрнең синтезы. Укытучыларның һәммәсе дә – үз эшенең остасы, тиешле квалификациягә, гыйльми дәрәҗәләргә ия.
– Сезнең юнәлеш буенча диплом алган бакалаврлар үз белемнәрен тагын нинди өлкәләрдә файдаланырга мөмкин?
– Беренче чиратта, без әзерләгән белгечләргә дини оешмалар һәм учреждениеләр мохтаҗ. Шулай ук алар дәүләт хакимиятендә һәм урындагы үзидарә органнарында, мәктәп-гимназияләрдә, колледжларда, югары уку йортларында эшли ала. Киләчәктә язмышларын фән белән бәйләргә теләүчеләргә дә барлык мөмкинлекләр тудырылган.
– БДУга “Теология” юнәлеше буенча укырга керү өчен нинди имтиханнар тапшырырга кирәк?
– Урта белемгә ия булган абитуриентлар тарих, урыс теле һәм җәмгыять белеме буенча Бердәм дәүләт имтиханнары нәтиҗәләрен тапшырырга тиеш. Урта һәм югары һөнәри белемле абитуриентлар имтиханнардан азат ителә, алар белән әңгәмә генә үткәрелә. Читтән торып уку бүлегенә БДИ нәтиҗәләре буенча сынау тотучылардан гаризалар 19 сентябрьгә кадәр кабул ителә; әңгәмә нәтиҗәләре буенча укырга керергә хокуклы абитуриентлар 15 сентябрьгә кадәр кабул итү комиссиясенә мөрәҗәгать итәргә тиеш.
– Киләчәккә уй-ниятләрегез белән уртаклашсагыз иде.
– Ирешелгәннәрне тагын камилләштереп, “Теология” юнәлеше буенча “Дәүләт-конфессиональ мөнәсәбәтләр” дип исемләнгән магистратура программасын ачарга ниятлибез. Әлегә аның уку планы өстендә эшлибез.
– Әңгәмә өчен рәхмәт, эшегездә уңышлар юлдаш булсын!