Нәрсә ул деменция?

Дөньяда өлкән яшьтәгеләр арта бара. Шуңа деменциядән интегүче кешеләр дә арта. Нәрсә ул деменция?

Деменция – җитди авыру, аның барышында кешенең когнитив мөмкинлекләре бозыла. Деменция акрынлап хәтерне, акыл сәләтен начарайта, кеше вакытны дөрес тоймый, кешеләрне, предметларны танымый башлый.

Авыру ничек үсешә?
Авыру үзе һәм аның туганнары иң беренче чиратта игътибар итәргә тиеш билгеләр:
Хәтер югалу (озак вакытка да, кыска вакытка да булырга мөмкин). Кеше күптән түгел генә булган вакыйгаларны исенә төшерә алмый, яңа мәгълүматны исендә калдыра алмый.
Вакытта һәм аралыкта ориентацияне югалту. Мәсәлән, авыру кеше үзе яшәгән авылда (районда) адашырга мөмкин.
Ниндидер яңалыкны беләсе килү теләге бетү. Чөнки баш мие яңа мәгълүматны кабул итә һәм үзләштерә алмый.

Авыру стадияләре:

Деменциянең өч стадиясе бар.
Беренче стадия. Интеллектуаль өлкәнең сизелерлек тайпылышларына карамастан, билгеләр җиңел формада күзәтелә. Кеше үзенең халәтен аңлый, дәвалау кирәклеге белән килешә. Мондый авырулар үзләрен-үзләре хезмәтләндерә ала – ризык әзерли, җыештыра, шәхси гигиена таләпләрен үти.

Икенче стадия. Авыруда интеллектның җитди тайпылышлары күзтелә башлы. Ул үзенең хәләтен инде тулысынча дөрес бәяләми. Көнкүреш техникасы, телефон куллануда авырлыклар килеп чыга, кеше ишекне бикләргә, электрны, газны сүндерергә оныта башлый. Бу стадиядә авыруларны даими күзәтү астында тотарга кирәк, чөнки алар үзләренә дә, башкаларга да зыян китерергә мөмкин.

Өченче стадиядә авыр деменция шәхеснең таркалуына китерә. Кеше үзаллы туклана, гигиена таләпләрен үти алмый, якыннарын да танымый. Логик фикерләү һәм аралашу да бетәргә мөмкин. Кеше апатиягә бирелә, ачыгу, эчәсе килү теләген дә тоймый. Бераздан ул йөри дә, азыкны чәйни дә алмый башлый. Мондый авыруларны бер сәгатькә дә калдырмыйча карарга кирәк.

Деменция белән кемнәр авырырга мөмкин? Бу хакта “Кызыл таң”ның алдагы саннарының берсендә укыгыз.

Фото: dom-prestarelyh.ru

Читайте нас:

Теркәлү саны: 2019 елның 24 маендагы Эл сериясе № ФС 77-75682.

Басманың яшь категориясе 12+

___________________

Сетевое издание «KizilTan» зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР)

Регистрационный номер: серия Эл № ФС 77-75682 от 24 мая 2019 г.

Возрастная категория издания 12+

Гамәлгә куючылары: Башкортстан Республикасы Матбугат һәм киңкүләм мәгълүмат чаралары агентлыгы, Башкортстан Республикасының “Республика Башкортостан” Нәшрият йорты дәүләт унитар предприятиесе.

____________________

УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».

Баш мөхәррир Фаил Камил улы Фәтхетдинов.

Кабул итү бүлмәсе телефоны: 8 (347) 272-13-61.

___________________

Главный редактор: Фатхтдинов Фаил Камилович.

Телефон приемной: (347) 272-13-61.

Телефон

8(347)272-13-61

Электрон почта

kyzyltan@mail.ru

Адресы

450079, Уфа шәһәре, Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 13 нче йорт

Реклама хезмәте

8(347)272-62-27

Хезмәттәшлек

8(347)272-62-27